Zorg om onderhoud van rijksmonumenten

Eigenaren van rijksmonumenten, onder wie duizenden boeren, zien de toekomst met zorg tegemoet. De overheid wil bezuinigen op tegemoetkomingen in de onderhoudskosten. Het rode potlood gaat door de simpele maar effectieve regeling voor belastingaftrek.

Zorg+om+onderhoud+van+rijksmonumenten
© Koos van der Spek

'Veel te kort door de bocht.' Zo beoordeelt Henk Smith uit Beerta het plan om de fiscale aftrekbaarheid af te schaffen van de onderhoudskosten van rijksmonumenten. Smith is eigenaar van een monumentale Groningse boerderij uit 1879. De afgelopen jaren pakte hij de schuur en het woonhuis grondig aan, van buiten en van binnen. De kosten van zo'n renovatie lopen fors op. 'We zijn enthousiast begonnen. Als je eenmaal bezig bent, kun je niet meer terug. De vraag is ook waar je op een gegeven moment stopt. Kortom, het kost al gauw meer dan verwacht.'

Het in stijl onderhouden van een monument werkt kostprijsverhogend, benadrukt de Groningse boer. 'Door alle details en sierwerk kost bijvoorbeeld het schilderen een veelvoud vergeleken met de schilderbeurt van een 'gewoon' huis.'

Subsidieregeling

De mogelijkheid om via de inkomstenbelasting een deel van de kosten terug te krijgen, vindt Smith een prima zaak. Maar daar dreigt nu een einde aan te komen. Het kabinet wil de fiscale aftrek omzetten in een subsidieregeling die de overheid per saldo minder geld kost.

Een argument om de stoppen met de fiscale regeling is dat de overheid er zelf amper in kan sturen. Elke eigenaar van een rijksmonument heeft het recht om er via zijn belastingaangifte gebruik van te maken op het moment dat hij geld uitgeeft voor onderhoud.

Bussemaker

Verantwoordelijk minister Jet Bussemaker (OCW) zegt dat het de enige regeling voor steun aan monumenten is met een 'open einde'. Omdat de rijksmonumenten onder het departement van Cultuur vallen, drukken de kosten op haar begroting. Het stoort Bussemaker ook dat via belastingaftrek hetzelfde type onderhoud verschillend wordt gesubsidieerd. Afhankelijk van het inkomen van de monumenteneigenaar loopt het fiscale voordeel uiteen van 36,5 tot 52 procent.

Ten slotte zou de fiscale regeling gevoelig zijn voor fouten en onbedoeld gebruik. Sommige onderhoudsuitgaven hebben weinig of geen relatie met het behoud van monumentale waarden, aldus de bewindsvrouw. 'Er gaat te veel geld naar verbouwingen die niet echt nodig zijn', meent ze.

Negatief effect

LTO Nederland is ongelukkig met de kabinetsplannen. 'Wij zijn ervan overtuigd dat afschaffing van de fiscale aftrek en de introductie van een beperkte vervangende subsidieregeling een negatief effect hebben op het onderhoud. Het onderhoud zal daardoor achteruitgaan en treft daarmee de cultuurhistorische waarde', schrijft LTO in een brief aan de Tweede Kamer.
'Op lange termijn leidt dit onherroepelijk tot verval, juist in gebieden waar krimp en leegstand op de loer liggen.'

Volgens Smith is de fiscale aftrekregeling al versoberd. In plaats van 100 procent kan nog maar 80 procent van de onderhoudskosten worden afgetrokken. Over de subsidieregeling die het kabinet wil invoeren, heeft hij grote twijfels. 'Het lijkt erop dat het gaat om een subsidie van 25 procent over maximaal 10.000 euro aan onderhoudskosten. Voor een monumentale boerderij is 10.000 euro peanuts. Met het vervangen van twee of drie kozijnen haal je dat bedrag al.'

Zijn conclusie luidt dat met de voorgestelde veranderingen een gedegen aanpak van het onderhoud van monumenten uit het zicht verdwijnt. 'Ik vind het heel erg jammer dat de eenvoud van de huidige fiscale regeling dreigt te verdwijnen.'

Petitie

Een soortgelijke boodschap staat in de petitie die Bond Heemschut, samen met enkele andere organisaties, deze week overhandigde aan de Tweede Kamer. Onder het motto 'Een monumentale vergissing!' boden ze ruim tienduizend protesthandtekeningen aan.

De Kamer lijkt gevoelig voor de kritiek. Tijdens een eerste debat, afgelopen maandag, noemden de oppositiepartijen CDA, SP, D66 en ChristenUnie het wetsvoorstel een ordinaire bezuiniging die ten koste gaat van het cultureel erfgoed. De VVD twijfelt aan de werkbaarheid van het nieuwe subsidiesysteem. De PvdA wil een betere uitwerking.

Komende maandag reageren minister Bussemaker en staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) op de inbreng van de Kamerleden.

Bekijk meer over:

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    16° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer