Biosecurity sleutel om PRRS terug te dringen

Het PRRS-virus waait via de lucht een bedrijf binnen. Dat was drie jaar geleden nog een belangrijk uitgangspunt bij het nadenken over het nemen van maatregelen tegen deze virusziekte. 'In die tijd werd er nog veel gesproken over het investeren in filters voor de luchtinlaat om virusinsleep te voorkomen. Daar hoor je nu niets meer over', zegt Arjan Schuttert, varkensdierenarts bij De Oosthof Dierenartsen.

• Lees ook: Vijf vragen over maatregelen tegen PRRS

Schuttert is een van de trekkers van Noaberbig waarmee De Oosthof drie jaar geleden begon. Ook bij Noaberbig was het vertrekpunt dat PRRS makkelijk van het ene naar het andere bedrijf kan overgaan. 'Binnen Noaberbig pakten we het bestrijden van PRRS gebiedsgewijs op vanuit de gedachte dat als je geen PRRS op je bedrijf hebt, je de buurman er ook niet mee kunt besmetten en andersom.'

Twee groepen

De Oosthof begon het project bij twee groepen in Luttenberg en het Gelderse Geesteren. 'Het bleek dat insleep van buiten een minder grote rol speelt. Het komt erop neer dat de varkenshouder de ziekte op zijn bedrijf in stand houdt.'

Volgens de dierenarts draait het bij het beheersen van PRRS om bedrijfshygiëne ofwel biosecurity. 'Als je de biosecurity goed in de hand hebt, hoeft PRRS geen problemen te veroorzaken en kun je prima technische resultaten behalen, ook al is de ziekteverwekker op het bedrijf aanwezig.'

Biosecurity-check

Een recente ontwikkeling binnen Noaberbig is het meetbaar maken van de biosecurity op een bedrijf. De Oosthof ontwikkelde een biosecurity-check. Deze bestaat uit vragen over de ligging van het bedrijf, de in- en externe bedrijfshygiëne en het management.

'Uit de antwoorden op de vragen berekenen we het niveau van biosecurity op een bedrijf', vertelt Rian van der Heijden, manager bij De Oosthof. 'Dit levert de mogelijkheid op om te benchmarken met andere bedrijven. Dus met collega's vergelijken hoe u het doet op het gebied van biosecurity.'

Ervaringen uitwisselen

Binnen de Noaberbig-groepen blijkt deze aanpak goed te werken. Van der Heijden: 'Niemand wil de slechtste score hebben. Varkenshouders motiveren elkaar om het beter te doen en wisselen daarbij volop ervaringen uit.'

De Oosthof combineert de resultaten van de biosecurity-check met de resultaten van periodiek bloedonderzoek naar PRRS om te meten wat er op een bedrijf daadwerkelijk speelt. Dit bloedonderzoek gebeurt bij tienweekse biggen. 'Bij zeugenhouders zijn dat de oudste biggen op het bedrijf en bij vleesvarkenshouders de jongste', zegt Schuttert.

Afname

Landelijk is het aandeel varkenshouderijen met PRRS gestegen van 30 procent in 2014 tot 50 procent op dit moment. Bij de deelnemers aan Noaberbig was er juist sprake van een afname van de besmettingsgraad tot 20 procent.

Schuttert tekent aan dat het wel of niet besmet zijn van bedrijven sterk wisselt. 'Gemiddeld blijkt uit onze onderzoeken dat er minder bedrijven met PRRS zijn, maar het zijn niet altijd dezelfde bedrijven die zijn besmet. Vaak zien we op PRRS-vrije bedrijven na verloop van tijd weer een opflikkering van PRRS. Maar vaak gaat dat niet gepaard met verschijnselen als verwerpers en luchtwegproblemen.'

Virusdruk laag houden

Varkenshouders met een continue focus op PRRS kunnen de virusdruk laag houden, waardoor er geen ziekteverschijnselen zijn en de technische resultaten op peil blijven. Ondernemers die zich inspannen om PRRS terug te dringen, hebben ook minder last van ziekteverwekkers als APP en streptokokken.