Vernieuwing Westland gaat veel te traag

In het Westland staat 2.300 hectare glas. De helft van de glasopstanden is meer dan 25 jaar oud. Volgens voorzitter Cees Veerman van Coalitie HOT moet in het Westland het tempo van de vernieuwing omhoog naar ieder jaar ten minste 100 hectare.

Het percentage nieuwbouw van de laatste jaren is nu te laag. Gemeente Westland heeft in 2018 voor bijna 50 hectare aan vergunningen voor nieuwbouw afgegeven. In dit tempo duurt de vernieuwing vijftig jaar.

'Vernieuwing is nodig om een economisch levensvatbaar en duurzaam glastuinbouwcentrum met kennis en logistiek overeind te houden', zegt directeur Rob van den Ende van Ontwikkelingsbedrijf HOT.

Stilstand

'In de jaren van 2007 tot 2015 is er vanwege de economische crisis weinig geïnvesteerd. Stilstand betekent automatisch veroudering. Als de economie aantrekt, zou er sprake van een inhaalslag moeten zijn.'

Ontwikkelingsbedrijf HOT is opgericht om het moderniseringsproces te stimuleren en faciliteren en de tuinders daarin te ontzorgen. Doelstelling is om verouderde bedrijven op te kopen, de kassen te slopen en de kavels samen te voegen.

Na herontwikkeling wordt het perceel als één locatie verkocht voor de vestiging van een modern glastuinbouwbedrijf. Ontwikkelingsbedrijf HOT investeert zelf niet in modernisering. Dat moeten de ondernemers zelf doen.

Twintig locaties

Ontwikkelingsbedrijf HOT heeft in het Westland tachtig locaties onderzocht op draagvlak voor herstructurering. Hiervan hebben twintig locaties de status van project. Het ontwikkelingsbedrijf heeft op deze locaties geboden en heeft deels percelen aangekocht.

Van den Ende: 'Herstructurering doe je niet in een halfjaar. Het is een kwestie van geduld en een lange adem. In bepaalde gevallen is bodemsanering nodig of het verleggen van een laantje of kabels en het vergraven van een sloot. Dat soort ingrepen vragen tijd. Bovendien is het Westland volgebouwd, waardoor bedrijven niet eenvoudig zijn te verplaatsen.'

Vijf bedrijven

Aan de Waellandweg in Monster heeft Ontwikkelingsbedrijf HOT vijf bedrijven opgekocht. De kassen worden gesloopt om er één kavel van 10 hectare van te maken.

'We hopen in de loop van dit jaar vijf kavels, variërend van 3 tot 10 hectare, in de verkoop te hebben voor vernieuwing', blikt de directeur van het ontwikkelingsbedrijf vooruit.

Belemmeringen

De belangrijkste belemmering die moet worden weggenomen, is dat oudere ondernemers onvoldoende de noodzaak zien om mee te werken aan herstructurering.

'Vanuit de tuinders zelf zijn een actievere houding en gedrag nodig. Een belangrijke factor daarnaast om wel of niet te verkopen, zijn de emoties die naast het financiële plaatje een rol spelen. Het beste is als ondernemers zelf initiatief nemen om tot herstructurering te komen.'

Mede op initiatief van Ontwikkelingsbedrijf HOT zijn in de afgelopen periode op tien andere locaties tuinders zelf aan de slag gegaan met herstructurering en vernieuwing.

Rust

De inzet van het ontwikkelingsbedrijf is gericht op bedrijven opkopen, tijd overbruggen en rust brengen. 'Een mens heeft behoefte aan zekerheid en rust. Als de verkoop is geregeld, is er geen stress meer. Bovendien overbruggen we de tijd, want de ene tuinder wil nu al stoppen en een ander pas aan het eind van het jaar', stelt Van den Ende.

Bedrijfswoningen, waterwegen, smalle tuinderslaantjes en leidingen zijn technische obstakels voor herverkaveling. Voor het afbreken van bedrijfswoningen die voor herstructurering in de weg staan, heeft gemeente Westland de VORM-regeling opengesteld.

Subsidie

Vanaf 1 februari 2018 kunnen woningeigenaren in het glastuinbouwgebied een subsidieaanvraag van maximaal 100.000 euro indienen voor de sloop van hun woning. Op deze wijze dragen ze bij aan de modernisering van de glastuinbouw. De regeling is geldig tot 1 september 2021 en stopt eerder, als het budget op is.

Om meer versnelling te realiseren, is het daarnaast nodig dat de overheid aanvullende financiële instrumenten (subsidies) beschikbaar stelt voor het afbreken van kassen.

Verhuren

'Ondernemers van wie de kassen leegstaan, gaan deze vaak verhuren. Als hier een goede huurinkomst tegenover staat, is de noodzaak om te verkopen minder groot', aldus Van den Ende.