Vijf vragen over beoordeling toelating groene middelen

Wat zijn groene middelen?

Bij de beoordeling maakt het Ctgb onderscheid tussen drie soorten werkzame stoffen: plantenextracten, signaalstoffen (bijvoorbeeld feromoon) en micro-organismen, zoals schimmels en bacteriën.

Waarom is het nodig om groene middelen te beoordelen?

Groen is wel natuurlijk, maar dat wil niet zeggen dat er geen risico's aan verbonden zijn. Planten kunnen giftig zijn, er kunnen toxines in voedsel voorkomen en de afweerstoffen van dieren zijn niet altijd ongevaarlijk.

Biologische middelen zijn daarom niet per definitie zonder risico. In de biologische landbouw zijn zij, afhankelijk van de dosering, een risico.

Hoe verloopt de toelating van groene middelen?

De uitgangspunten voor de beoordeling van groene middelen zijn hetzelfde als bij chemische middelen: er is geen goedkeuring, tenzij veilig gebruik wordt aangetoond. Het beoordelen van de werkzame stoffen voor groene middelen in de Europese Unie (EU) – Brussel wil de beoordeling zoveel mogelijk Europees regelen – verloopt nog niet vlekkeloos.

Dat heeft te maken met onzekerheden die worden veroorzaakt door de complexiteit van plantaardige stoffen en de biologie van micro-organismen. Wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen van de inzet van micro-organismen als gewasbeschermingsmiddel? Vermeerdert een bacterie zich snel? Welke stoffen maakt zo'n bacterie aan en wat zijn daarvan de gevolgen? Micro-organismen komen al in de natuur voor, wat het bepalen van de gevolgen bemoeilijkt.

Als het Ctgb een middel beoordeelt, volgt deze organisatie daarvoor Europese richtsnoeren. Voor groene middelen zijn die niet allemaal voorhanden. Het opzetten van zo'n 'guidance', volgens vakjargon, is niet altijd eenvoudig omdat er interpretatieverschillen bestaan tussen wetenschappers en/of lidstaten van de EU. Dat houdt het proces op. Zijn werkzame stoffen voor groene middelen eenmaal toegelaten, dan volgt de toelating van de middelen in de regel vlot.

Werkt de EU-beoordeling vertragend?

In de EU zijn minder groene middelen goedgekeurd dan in landen als de Verenigde Staten en China. Dat heeft wellicht met het beoordelingsproces te maken.

Hoe groot is de vraag naar beoordelingen van groene middelen?

Vorig jaar betrof de helft van de toelatingen in de EU een groene werkzame stof.