Friezen en dooien

Had mijn volbloed Friese vader - die overigens niet kon schaatsen - nog geleefd, dan had hij deze week hoofdschuddend naar de tv gekeken en gemopperd: 'Bij gebrek aan oorlog verzinnen ze geen-nieuws-nieuws …'

Prachtige stunt van een van de weinige dingen die we gelukkig niet in de hand hebben: de natuur. En fijn dat nu eens niet de snelle, jonge testosteronbommetjes het voor het zeggen hadden, maar kalme, verstandige, wat oudere mannen. It giet net oan. En zo geschiedde.

Ben dol op kou en sneeuw en ijs. Ik heb hem meegemaakt, die hele koude tocht in 1963. Dik ingepakt zat ik in de kinderwagen en weet er niks van. Maar het is er vast de oorzaak van dat ik het nooit koud heb.

Behalve dan die nacht van 3 op 4 februari, toen ik om 4 uur wakker werd met een wel héél koude neus. Raam van de slaapkamer dicht gedaan en toch maar beneden op de thermometer gekeken: -19,7 graden! Yes!

Voor het eerst in ons huwelijk dat we een paar nachten met het raam dicht geslapen hebben. Ik nog steeds onder mijn zomerdekbed, Gert onder het winterdeel en samen onder een sprei.

Pad rond de schuur schoongeveegd met de trekker waardoor toevallig passerende, chagrijnige bui verdween als sneeuw voor de zon. Dienst draaien in de kantine bij de ijsbaan, vrolijk worden van rode kinderwangen onder gekleurde mutsen.

Genieten van de winter kan als ieder die je lief en dierbaar is veilig thuis komt. En dus liepen de rillingen over mijn rug bij het nieuws over het vermiste jongetje, de vader die zijn gezin verloor. Voor altijd een ijskoude plek in hun ziel. Zij zullen deze winter anders herinneren dan ik.

Ik droomde dat ik mijn schaatsen onderbond en met prachtige, soepele streken weg zwierde. Droomde ja. Mijn laatste poging qua Hollandse winterbeleving dateert uit 1993. Geboren en getogen Friezin en dan niet kunnen schaatsen. Triest in zo'n ijskoude week.

Hoewel ik alle ijsjournaals en heisa buiten proportie vond, was het stiekem ook wel gezellig. En stoer. Want bij ijs, kou en schaatsen gaat het over stoer en over helden.

Over de mensen die hun winkel sluiten, hun spruitjes, kinderen of bollen even laten voor wat het is, of een snipperdag nemen. Over de mannen en vrouwen die het thuisfront kussen, het zakje mueslibollen in de rugzak stoppen en het ijs op gaan.

Schril contrast met het getuttel van de beroepssporters over materiaalkeuze, ijskwaliteit, voedingsschema's en voldoende rust. Echte bonken willen we!

Wat was het mooi geweest als de natuur nog 5 dagen en nachten haar koude adem over de Friese wateren had geblazen. Een beetje hard liefst, zodat ook de sneeuw verdween en alleen de échte helden en heldinnen de tocht uit zouden rijden.

Het was de week dat het kon vriezen of dooien en het beide gebeurde. De grond is mooi stuk gevroren, evenals de griepvirussen. Zo halen we de lente wel. En ik, held op dikke sokken, heb me voorgenomen schaatsles te nemen. Nog meer geen-nieuws-nieuws.

Margriet Paarlberg