Mestverwerking oké

Er is veel bereikt. Op klei- en veengrond is de grondwaterkwaliteit weer dik in orde. Maar helaas geldt dat nog niet voor de zand- en lössgronden. Ook voor het oppervlaktewater geldt dat in veel gebieden nog niet aan de norm wordt voldaan.

Er is zoveel mest in Nederland dat de grond het niet aankan. Er zijn drie oplossingen: de veestapel krimpen, mest exporteren of mest tot een hoogwaardiger product verwerken.

Het is tot nu toe een illusie gebleken dat de techniek en de tijd het probleem wel gaan oplossen. Meerdere mestverwerkinginitiatieven sneuvelden, omdat de korte termijn oplossing voor de individuele ondernemer toch de goedkoopste bleef.

Stilaan is het voor de veehouderijsectoren 2 voor 12. Politiek en maatschappij zijn er snel klaar mee als de resultaten uitblijven, en dan wordt het inkrimpen met de veestapel. Die dreiging hangt als het zwaard van Damocles boven de sector en is voor organisaties als Stichting Natuur en Milieu nog steeds favoriet.

Het gebruik van mest moet nog beter. Met maatwerk tot op de vierkante meter kun je meer mest wegzetten. Helemaal als het de kwaliteit krijgt van kunstmest. Dat maakt export ook een stuk makkelijker.

De hele sector heeft belang bij deze ontwikkeling. Dat beperkt zich niet alleen tot de intensieve bedrijven en regio’s, al is het wel redelijk dat zij het grootste deel van de rekening voor de kiezen krijgen.

De voorstellen van de staatssecretarissen Bleker en Atsma over de invulling van de nieuwe mestwet dwingen de overschotbedrijven tot verplichte mestverwerking. In een paar jaar loopt het volume sterk op. Dat volume biedt de beste kans op een doorbraak in de verwerking van mest naar hoogwaardiger producten die passen in de kringloop en de ontwikkeling naar duurzame landbouw.

De nieuwe mestwet gaat maatwerk tot op de hectare en het dier regelen. Dat is niet goedkoop. Aan registratie en naleving zijn al 9 miljoen euro nodig, zo wordt ingeschat. En dan moet het echte werk nog beginnen.

Toch verdient deze aanpak volop steun van de sector, omdat het alternatief van sanering aan twee kanten pijn doet. Ook dat kost flink geld, want ook die situatie kan niet zonder registratie en naleving. Maar erger is dat het onze concurrentiepositie verslechtert.

Berend Santema bsantema@ltonoord.nl