EDU-kas brengt kas naar school

René BouwmeesterEDU-kas is opgericht door kennisinstituut GreenQ en PCPO Westland, een scholenkoepel van vijftien scholen. TNO neemt ook deel aan het project. Doel van de stichting is de jeugd een goed beeld te laten vormen van de glastuinbouwsector. Dat is nodig, zo constateert EDU-kas, want de tuinbouw heeft behoefte aan hoogopgeleide medewerkers. Om aan die toekomstige arbeidsvraag te voldoen is het van belang om de jeugd op jonge leeftijd te interesseren voor de tuinbouw. Zo zullen leerlingen later eerder gemotiveerd zijn om als vervolgopleiding een agrarische of aanverwante richting te kiezen.
Bedrijfsbezoeken, zoals ‘Klas in de Kas’ en ‘Kom in de Kas’, zijn belangrijk, vindt de stichting. Maar er is meer nodig, zegt Piet Vreugdenhil, voorzitter van het college van bestuur van PCPO Westland. ‘Want zelfs in het Westland weten een heleboel kinderen niet wat er in een kas gebeurt. Het idee bestaat dat het vies of zwaar werk is. Daar moeten we vanaf en daar kun je het beste maar vroeg mee beginnen.’

Technologie

GreenQ heeft in samenwerking met een aantal partners een driedelige minikas voor in het klaslokaal ontwikkeld. Deze ‘EDU-kas’ is niet zomaar een glazen stolp over een struikje tuinkers. In plaats daarvan is het warenhuis een nabootsing van de de moderne, technisch hoogstaande tuinbouw, inclusief alle technologie zoals verwarming, LED-verlichting en een watersysteem. Voor het gemak kan de glazen opbouw van de onderliggende bak worden gescheiden.
De kinderen kunnen onder begeleiding van hun leerkracht naar hartenlust experimenteren met de kassen. Telkens kunnen ze een nieuwe variabele inbrengen. Zo kunnen de scholieren bijvoorbeeld in de ene kas gebruikmaken van LED-belichting en in de andere niet om vervolgens de verschillen in ontwikkeling vast te stellen. Vreugdenhil spreekt dan ook van ‘ontdekkend leren’. Dat beklijft veel meer dan wanneer de leraar het uit een boek opleest.’

Kenniseconomie

Managing director Aad van den Berg van GreenQ benadrukt het belang om bij jongeren tussen acht en twaalf jaar belangstelling te kweken voor de glastuinbouw. ‘Kinderen worden gevormd voor hun twaalfde jaar. Indrukken die zij voor die leeftijd opdoen hebben veel invloed op wat zij leuk vinden.’ Als onvoldoende kinderen zich interesseren voor een baan in de tuinbouw, heeft de sector een probleem, zegt Van den Berg. ‘Anders kan de Nederlandse glastuinbouw de huidige kenniseconomie niet in stand houden.’
Het project voor basisscholen is een nieuw werkveld voor GreenQ. ‘We verzorgen opleidingen en cursussen voor het mbo, maar dit project heeft betrekking op het stadium daarvoor’, zegt Van den Berg. ‘Het levert ons nog niet direct geld op, maar voor de lange termijn is deze ontwikkeling heel belangrijk voor de sector. Op deze manier kunnen we een kleine idealistische bijdrage leveren aan het basisonderwijs.’
Ondanks die idealistische inslag hoopt Van den Berg dat het concept ook commercieel aanslaat. ‘We stoppen er niet zoveel energie in om het vervolgens te laten verstoffen.’

Lespakketten

De inspanningen van de nieuwe stichting hebben geresulteerd in lespakketten. De minikassen met bijbehorend programma worden aangeboden vanaf 990 euro (exclusief btw). De prijs is bewust onder de 1.000 euro gehouden, want scholen hebben vaak een beperkt budget, weet Van den Berg.
In de lespakketten staat de onderzoekende houding van leerlingen centraal. De pakketten zijn zo opgesteld dat alle leerlingen worden bereikt. Zo kan dit project onder meer een bijdrage leveren aan de excellentieprogramma’s voor meer- en hoogbegaafde leerlingen. Voorbeelden zijn beschikbaar van bijvoorbeeld log- en kasboeken en plantinstructies. Daarnaast is er een instructievideo beschikbaar die gemaakt is door basisschoolleerlingen. Indien noodzakelijk maakt PCPO Westland een leerkracht een dag vrij om op een school instructie te geven.
EDU-kas wil het project eind augustus promoten op scholen. De stichting heeft een medewerker voor één à twee dagen in de week aangetrokken om het project uit te dragen.
Basisscholen worden overspoeld met lespakketten, maar Vreugdenhil heeft er alle vertrouwen in dat het project succesvol wordt. Hij ziet mogelijkheden in regio’s met relatief veel glastuinbouw omdat EDU-kas in dat geval aansluit op de leefomgeving. Maar ook in andere gebieden liggen kansen, meent hij, omdat de maatschappij steeds bewuster wordt van de herkomst van ons voedsel. ‘Uiteindelijk beslissen scholen vaak over de aanschaf van lespakketten op basis van de belangstelling en het enthousiasme van docenten.