‘West-Europeaan krijgt meer subsidie’

Daarnaast houdt hij een kudde Schotse Hooglanders, die het land voor hem bemesten.
De kosten van gewasbeschermingsmiddelen wogen niet op tegen de baten, zo verklaart Martinelis zijn beweegredenen om ecologisch te gaan boeren. Hij teelt onder meer rode klaver, boekweit en erwten. Zijn vader kreeg een klein stukje kolchoz die stukje bij beetje werd uitgebreid.
De bioboer maakt zich net als veel van zijn landgenoten zorgen om stijgende grondprijzen door buitenlandse interesse. ‘Agrarische ondernemers uit het Westen ontvangen veel meer subsidie dan wij’, zegt hij. ‘Wij krijgen per hectare 200 euro, zij iets van 1.000 euro. Daar kunnen wij niet tegenop concurreren.’

In de lift

Ondertussen zit de biologische landbouw flink in de lift in Litouwen. Dat komt onder meer omdat het land op technologisch gebied achterloopt. Sinds de toetreding tot de EU groeit de sector gestaag, mede ook dankzij de EU-fondsen. Van 2005 tot en met 2013 kon het land rekenen op 4,3 miljard euro aan betaling verbonden aan het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Daardoor is Litouwen met een surplus van 1 miljard euro een netto-exporteur geworden, zo is de lezen in een recent rapport van de Europese Commissie.
De meeste groei zit in de biologische akkerbouw. In tien jaar tijd is de gecertificeerde biologische landbouw gegroeid van 42.000 hectare in 2004 tot iets meer dan 170.000 hectare nu. Dat is ongeveer 5 procent van de totale landbouwgrond in Litouwen. Bijna de helft van de biologische productie bestaat uit granen en 26 procent uit gewassen.

Eigen certificatieprogramma

Volgens Rovena Grikiene, hoofd van de afdeling Biologische Landbouw, Middelen en Kwaliteitsbeleid van het ministerie van Landbouw, is Litouwse overheid in 1997 begonnen met zijn eigen certificatieprogramma. ‘Op dit moment gaat ongeveer 10 percent van de het totale budget van betalingen per hectare naar biologische boerderijen’, zegt Grikiene.
Dat komt neer op ongeveer 97 miljoen euro die in van 2005 tot vorig jaar is geïnvesteerd in biologische boerderijen. ‘Daarbovenop komen specifieke gelden voor voorlichting en onderwijs uit verschillende bronnen, bijvoorbeeld uit het budget voor plattelandsinfrastructuur.’