Nuttige, maar onzichtbare uren

Henriët Dijk‘Nuttige, maar soms onzichtbare tijd’, zegt Schoonman. ‘De provincie wilde in eerste instantie bijvoorbeeld een straal van één kilometer rond bedrijven leggen vanwege volksgezondheid. Uit voorzorg, om voldoende afstand op burgerwoningen te houden bij ontwikkelingen. Dat is er af.’

Van tafel

Beleidsadviseur Tjerk Elzinga ondersteunde en adviseerde het provinciale LTO-bestuur tijdens het gehele proces. Hij heeft een ander voorbeeld van een winstpunt dat tijdens de vele overlegrondes is behaald.
‘Zo’n dertigduizend hectare in de omgevingsvisie is aangeduid als ‘groene ontwikkelingszone’. Dat zijn gebieden waar landbouw, natuur, landschap en water belangrijke functies hebben’, vertelt Elzinga. ‘In deze zone liggen 1.500 agrarische bedrijven. De provincie was van plan om deze bedrijven, bij uitbreiding met meer dan dertig procent, verplicht te laten compenseren met natuur-, landschap of waterdoelen zoals kikkerpoelen of houtwallen. Dat vonden wij onjuist en onredelijk. Uiteindelijk hebben wij dit voorstel van tafel gekregen. Als deze bedrijven willen uitbreiden, zijn ze dus gevrijwaard van extra kosten.’
In de vuistdikke omgevingsvisie biedt de provincie Gelderland gemeenten een ruimtelijk kader voor stedelijk en landelijk gebied. Aan de hand van deze visie maken gemeenten hun bestemmingsplannen met wat er kan en mag in het buitengebied. Van het eerste concept tot de definitieve versie van deze visie ligt een traject van drie jaar. Op sommige momenten droeg LTO Noord twee keer per week - telefonisch of schriftelijk - haar steentje bij aan het proces.
Het hebben en houden van draagvlak speelde bij de discussie over melkveehouderij. Uitgangspunt van de provincie is dat er geen grondloze melkveehouderijen komen. In de omgevingsvisie ligt nu de voorwaarde dat een bedrijf voor tenminste vijftig procent in de ruwvoerbehoefte moet kunnen voorzien met eigen grond. De exacte definitie laat de provincie over aan gemeenten.
‘Naar deze omschrijving is goed gekeken. Hier kunnen we mee uit de voeten’, zegt beleidsmedewerker Elzinga. ‘Anders waren er misschien meer beknellende regels gekomen. Bijvoorbeeld zoveel liter melk per hectare. Ik ben ervan overtuigd dat onze eigen toekomstvisie het vertrouwen gaf bij andere partijen. Omdat de sector er zelf mee bezig is.’
Volgens Schoonman hebben hij en zijn mede-bestuursleden ook veel gehad aan de toekomstvisie die LTO Noord Gelderland twee jaar geleden samen met de sectoren en afdelingen hebben opgesteld. ‘Het geeft voor ons de kaders waarin we kunnen opereren’, stelt Schoonman.

Economische haalbaarheid

Een winstpunt dat bij de laatste overleggen over de omgevingsvisie is binnengesleept door LTO Noord Gelderland is de toetsing op economische haalbaarheid bij bedrijfsuitbreiding bij intensieve veehouderij. De provincie stelt dat een agrarische ondernemer ontwikkelingsruimte moest verdienen. Dit door op drie van de vier aspecten, te weten milieu, dierenwelzijn, volksgezondheid en ruimtelijke kwaliteit, een plus te verdienen.
‘Daar zit het gevaar in dat de gemeentepolitiek op al die vier eisen de lat heel hoog legt. Dan krijgen ondernemers een te hoge rekening voor hun investering’, aldus Elzinga. Doordat LTO Noord daar de randvoorwaarde ‘economische haalbaarheid’ aan toegevoegd heeft gekregen, geeft dit meer manoeuvreerruimte. ‘Er komt een pilot in de Gelderse Vallei om te kijken hoe we dit op een objectieve en praktische manier kunnen toepassen’, zegt Elzinga.
Voor Schoonman is dit weer een typisch voorbeeld van belangenbehartiging achter de schermen. ‘Het is heel vaak veel informatie geven en uitleggen wat dit nu betekent voor de landbouw. Met sterke argumenten en een groot netwerk bereik je als landbouw goede resultaten.’