Twents experiment met natuur

Joost de la CourtTwekkelo telt in totaal zo’n 1.000 hectare. Afvalverwerker Twence exploiteert er zelf op een terrein van 200 hectare een vuilverbrander en een warmtekrachtcentrale. Twence heeft de aanliggende grondgebruikers, waaronder enkele boeren, aangeboden mee te liften op het project.
Het soortenmanagementplan beschrijft de natuurwaarden die er voorkomen en geeft met monitoring een prognose van de ontwikkeling van de natuurwaarden in de komende tien jaar. Daarmee is te bepalen of activiteiten vergunningvrij kunnen plaatsvinden of hoe die moeten worden ingepast. Twekkelo is een van de eerste gebieden in Nederland waar de nieuwe aanpak wordt toegepast.
Afdelingsbestuurder Jan Mulder van LTO Noord Midden-Twente reageert gematigd kritisch op het experiment. ‘Ik geloof wel in de zuivere bedoelingen van Twence. Maar zolang nog onduidelijk is wat de uitstraling is naar de rest van het gebied, zien we het vanuit de landbouw nog niet als een kans. Het plan lijkt vooral ruimte te creëren voor Twence zelf.’
Directiesecretaris van Twence Paul Horsthuis erkent dat de aanpak in het belang van het bedrijf zelf is ontwikkeld, maar stelt dat ook anderen ervan kunnen profiteren. ‘Uit de natuurwaarden die de komende jaren worden opgebouwd, ontstaan een soort trekkingsrechten om in te zetten voor toekomstige ontwikkelingen in het hele gebied. We hadden het plan tot onze eigen terreinen kunnen beperken, maar we zien het als goed ‘noaberschap’ het ook aan de omgeving aan te bieden.’
Twence heeft de laatste jaren al geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering van het gebied. Zo zijn samen met het waterschap enkele waterlopen aangepast. Volgens Horsthuis ontstaat nu een win-winsituatie. Natuur kan zich ontwikkelen, maar ook economische ontwikkeling wordt mogelijk. Het eerste winstpunt is al binnen, doordat met de natuurinventarisatie dit vooronderzoek voor nieuwe bouwplannen al is gedaan. ‘Zo kun je sneller bouwen omdat je al weet wat er is.’
De aanpak is overigens nog niet helemaal rond. Twence is bezig om van overheden en ook natuurorganisaties erkenning van het systeem te krijgen. Overheden moeten toezeggen tussentijds niet de lat hoger te leggen door met aanvullende natuurbeschermingsvoorwaarden te komen. ‘We vragen van de overheid consistent beleid’, zegt Horsthuis. Provincie Overijssel maar ook Natuur en Milieu Overijssel moeten nog instemmen met de aanpak.
Horsthuis wil het hele project als gebiedscoöperatie vormgeven. Naast Twence worden zo ook andere grondgebruikers mede-eigenaar van de trekkingsrechten. ‘We zijn nog in gesprek met de omgeving, maar de reacties zijn overwegend positief. We verwachten er binnen een paar maanden uit te zijn.’