Een boom van een bedrijf

Elies Lemkes-StraverHonderd seizoenen. Die zijn samengevat in het boek dat Johan van Overbeek op tafel legt en dat is uitgegeven ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van zijn bedrijf dat hij op 27 juni jongstleden vierde. Niet alleen in het boek, maar ook waar ik maar kijk worden we omringd door vorm-, park- en laanbomen.
Johan straalt niet voor niets trots uit op zijn ‘Een boom van een bedrijf’ zoals de titel van het boek luidt. Hij mag ook trots zijn op de 4.000 euro die hij ter gelegenheid van zijn jubileum heeft opgehaald met donaties voor het Running Team Oirschot dat in actie is voor mensen met kanker.
‘We zitten nu met ons bedrijf in het rustige seizoen’, vertelt de boomkweker. De schoolvakantie is net begonnen en binnenkort gaat hij met zijn vrouw Monique en hun drie kinderen Mats, Sepp en Joppe op pad.
Johan werkt op het bedrijf met vier vaste krachten. ‘Boerenjongens uit de omgeving van wie er één als chauffeur/onderhoudsmonteur werkzaam is en de anderen het onderhoud en snoeien van de bomen voor hun rekening nemen. De jongens gaan ervoor.’

Toeval

Johan is min of meer bij toeval boomkweker geworden. ‘Ik groeide op een gemengd bedrijf met honderd zeugen en veertig koeien op. Mijn liefde lag bij de koeien, maar ik heb geleerd voor varkens bij Helicon. Toevallig kwam ik bij een boomkweker te werken en 25 jaar geleden plantte ik mijn eerste boom.’
Inmiddels zijn het er duizenden op in totaal zo’n 28 hectare. 65 procent van de bomen wordt geëxporteerd, waarvan 40 procent rechtstreeks naar Duitsland, Engeland, België, Zwitserland, en Oost -Europa. ‘Wij zijn trendsetter in vormbomen in Nederland en een speler van naam in West-Europa.’ Is er buitenlandse concurrentie? ‘Ja, maar Italianen hebben minder geduld en Duitsers zijn soms te perfectionistisch.’

Inspiratie

Waar haalt Johan zijn inspiratie vandaan? ‘Inspiratie krijg ik door te kijken. Bepaalde bomen passen op een bepaalde plek. Het belangrijkste is om te luisteren naar je klanten. Bij mij zijn dat hoveniers, tuinarchitecten en groenvoorzieners. Ik bezoek veel beurzen en neem zelf aan twee beurzen deel. De Floraliën die voor het eerst dit jaar in Nederland neerstreek in de Brabanthallen in Den Bosch, is ook een goed initiatief.’
Natuurlijk merkt ook hij iets van de crisis. ‘Bij particulieren valt het nog wel mee, maar bij overheden heb je te maken met serieuze bezuinigingen.’
Met kwaliteit en originaliteit onderscheidt Johan zich en bedient hij een nichemarkt.
Hoe ervaart hij als lid zijn ZLTO en heeft hij nog wensen? ‘Het sociale aspect vind ik sowieso belangrijk en we doen dan ook graag mee aan de activiteiten die door de lokale afdeling worden georganiseerd. Ook de steun van ZLTO bij het bestemmingsplan buitengebied Oirschot was uitstekend’, zegt hij.
‘Er zijn veel positieve dingen, maar het lidmaatschap moet wel betaalbaar blijven voor midden- en kleinbedrijven in de boomteelt die nu het zwaarst worden belast. Ik weet dat onze vakgroep vorig jaar geprobeerd heeft oplossingen hiervoor te vinden en dat we die in de contributiesystematiek vooralsnog niet hebben gevonden. En om goede voeling te houden met je leden en hoe zij denken, zou ZLTO leden via onze website kunnen laten reageren op stellingen.’
De ondernemer heeft soms het gevoel dat onze bestuurders te politiek denken en te voorzichtig zijn. ‘Het mag wel meer zichtbaar zijn hoe ZLTO denkt over de verschillende zaken die ons aangaan. Er is bijvoorbeeld momenteel geen eerlijk speelveld in Europa alleen al als je kijkt naar diesel en het beleid rond pesticiden. En we moeten ons verzetten tegen schaliegaswinning in Midden-Brabant. Net als tegen de ideeën om groot wild in Het Groene Woud te brengen. Wie draait straks op voor de wildschade?’
We praten bij over de koers die we nu als ZLTO varen waarbij we aan eigentijdse belangenbehartiging doen door tegelijkertijd ‘op onze strepen te staan’, maar ook oplossingen te bieden. In een zo veranderende wereld waarin het speelveld voor belangenbehartiging drastisch is veranderd en onze positie er niet gemakkelijker op is geworden, is dit een aanpak waarmee we meer kunnen bereiken. Met onze adviezen en projecten kunnen we voor boeren en tuinders met voordeel voor onze leden, met ons netwerk en onze kennis bovendien het verschil maken. Johan onderstreept het belang van vakmanschap en ondernemerschap. ‘De toekomst is vakmanschap.’

Lef

We zijn inmiddels naar buiten gelopen. Wat is nu de favoriete boom van Johan? ‘Zonder twijfel de rode beuk met zijn mooie uitlopers.’ We eindigen ons gesprek buiten aan de tafel in het beukenhaagprieel omringd door groen dat een gevoel van geborgenheid geeft. Ook een ontwerp van Johan met een prijskaartje. ‘Ik heb er drie staan die we zo in een tuin of park kunnen overplaatsen. Als ondernemer moet je niet alleen het idee hebben, maar ook het lef om het uit te voeren.’
Johans vrouw Monique zet ons ten slotte op de gevoelige plaat.