Europa wil mee in buitenlandse groei

De handelsdeals moeten handel goedkoper en sneller maken doordat im- en- exporttarieven worden afgebouwd. Bovendien levert het banen op en daar is Europa op gebrand. Want de werkeloosheid in Europa is met 11,8 procent hoog. Dat zijn voor de gehele Europese Unie 25,7 miljoen mensen.
‘We verwachten dat de handelsovereenkomsten 2,2 miljoen nieuwe banen opleveren’, laat een vertegenwoordiger van de Europese Commissie weten.

Eigen route

De afspraken over het wegnemen van handelsbarrières via de Wereldhandelsorganisatie (WTO) schieten niet op. Het blijkt bijna onmogelijk om alle landen op één lijn te krijgen. Europa volgt daarom een eigen route waar het rechtstreekse handelsdeals wil sluiten met andere landen of groepen van landen.
De land- en tuinbouw speelt bij alle onderhandelingen een rol. In de recent afgeronde handelsovereenkomst met Canada was het afbreken van de belemmerende handelstarieven voor zuivel en vlees een belangrijk onderdeel.
Onlangs berekende de de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties FAO dat de concurrentiepositie van de EU als vleesexporteur zal verzwakken vanwege een sterke euro en hoge productiekosten. Het exportaandeel van landen als Argentinië, Brazilië, India en Thailand zal daarentegen toenemen.
Europa wil ook profiteren van de groeiende wereldvraag naar voedsel. Op de binnenlandse markt is nauwelijks groei. De agrarische export van Europa ligt net achter wereldleider Amerika. Europa wil die positie versterken en de handel met Amerika stimuleren door een vrijhandelsverdrag af te sluiten.
Tegelijkertijd willen andere landen, zoals de Verenigde Staten (VS), graag de Europese markt op. Europa is tenslotte de grootste importeur van agrarische goederen ter wereld. De deze week aangekondigde handelsboycot van Rusland voor Europese landbouwproducten drijft Europa en Amerika verder naar elkaar toe.

Nederland tweede

‘Een vrijhandelsverdrag met de VS kan Nederland tussen 1,4 en 4,1 miljard opleveren,’ zegt minister Lilianne Ploumen voor Buitenlandse Handel. ‘Ook de agrarische sector deelt hierin mee. De Verenigde Staten zijn de grootste exporteur van agrarische producten in de wereld en Nederland is de tweede. Daar liggen enorme mogelijkheden.’
De zuivelexport zal toenemen als de VS de nu nog bestaande importquota wegneemt, blijkt uit berekeningen van het LEI. Ook weert de VS nog steeds rundvlees uit de EU vanwege de BSE-uitbraak in de jaren negentig. Die boycot zou worden opgeheven. Ook zijn er flinke mogelijkheden voor de Europese tuinbouw, zaadveredeling en pootgoed.
De Nederlandse zuivelsector zal marktaandeel op de Amerikaanse markt winnen, maar tegelijkertijd zullen Amerikaanse zuivelproducten en vlees een groter aandeel op de Europese markt veroveren.
Opvallend is dat im- en exporttarieven niet de grootste belemmering vormen bij onderlinge handel. Het gaat meer om de verschillen in standaarden en technische en administratieve voorschriften.

Verzet

Maar de handelsakkoorden roepen ook verzet op. Europese boeren zijn bezorgd dat vanuit Amerika grote hoeveelheden agrarische producten naar Europa komen die niet hoeven te voldoen aan de hoge milieu- en dierenwelzijnsmaatstaven die in Europa gelden. Maar volgens Ploumen stelt Europa hierover harde eisen in de onderhandelingen. ‘We stellen ‘red lines’. Dat hebben we in het vrijhandelsverdrag met Canada ook gedaan, dus hier ook.’
De minister wil dat de hoge Europese standaard wordt overgenomen in de onderhandelingen. ‘Als Europa en de Verenigde Staten dat afspreken, dan is dat een belangrijke stap om wereldwijd tot een hogere productiestandaard voor de landbouw te komen.’
Milieuorganisaties vrezen dat Amerika hormoonvlees en met chloor behandelde kipkarkassen naar Europa wil sturen. Maar ook eurocommissaris Karel De Gucht voor Handel, die namens de 28 Europese lidstaten onderhandelt, stelt zich ferm op. ‘Hormonen zijn verboden in Europa en we zijn niet van plan dat te veranderen. Onze Amerikaanse partners zijn zich daarvan bewust. De Europese ban op het behandelen van kipkarkassen met chloor kan niet worden overtreden.’
De onderhandelingen over de handelsakkoorden duren vaak jaren, maar Europa wil daar als een van de grootste handelsblokken actief mee aan de slag gaan. Want door het herhaaldelijk falen van de WTO-onderhandelingen worden bilaterale handelsovereenkomsten steeds belangrijker.