Knokken voor de knelgevallen

Henriët DijkWiechers heeft een milieuvergunning uit 2006 voor het houden van 164 melkkoeien en 115 stuks jongvee. Zijn bedrijf groeide sinds 2006 van 90 melkkoeien en 60 stuks jongvee met eigen aanwas. De melkveehouder hoopt volgend jaar zijn nieuwe stal vol te hebben. ‘In 2006 had ik geen NB-vergunning nodig. Vorig jaar zei de boekhouder dat ik die moest aanvragen en dat heb ik vorig voorjaar gedaan.’
Wiechers’ situatie is precies waarom LTO Noord Drenthe in 2010 om tafel is gaan zitten met de provincie en natuur- en milieuorganisaties. ‘Op basis van de Natuurbeschermingswet zat Drenthe op slot’, zegt voorzitter Arend Steenbergen van LTO Noord Drenthe. ‘Drenthe is een landbouwprovincie met veel ambitieuze ondernemers. Het zou onzinnig zijn als er geen bedrijfsontwikkeling mogelijk zou zijn.’
Met veertien natuurgebieden in Drenthe heeft bijna elke agrariër te maken met de Natuurbeschermingswet. LTO Noord kwam daarom met de provincie en natuurorganisaties het Ammoniakkader Drenthe overeen. Bedrijven die onder de 0,5 procent van de kritische depositiewaarde bleven, konden toestemming krijgen om uit te breiden. ‘Met die 0,5 procent bleken wij goed uit de voeten te kunnen’, zegt Steenbergen.
Aan bijna driehonderd bedrijven werd onder het Ammoniakkader Drenthe een vergunning voor uitbreiding verleend. Toen het aantal aanvragen vorig voorjaar piekte, werden de andere partijen zenuwachtig. ‘Afgesproken was dat de provincie de hand aan de kraan zou houden’, vertelt Steenbergen. ‘De provincie zou kijken naar wat er gegund is en wat het effect is. Dat monitoren is echter nooit gebeurd.’
Het Ammoniakkader werd in oktober vorig jaar opgeschort, aangepast, maar uiteindelijk in juni dit jaar ingetrokken omdat de provincie vreest dat het juridisch niet stand houdt. Alle aanvragen vallen nu dus onder de Natuurbeschermingswet. Zo ook die van Wiechers.

Te goeder trouw

‘Dat is redelijk frustrerend’, stelt beleidsadviseur Roel Visser van LTO Noord. ‘Mathijs Wiechers en 47 anderen zitten al anderhalf jaar in de molen en zijn geen stap verder. Ze zijn volledig te goeder trouw in de problemen gekomen.’
Er waren meer knelgevallen. Omdat voor deze groep sneller duidelijk was dat het niet ging lukken, hebben deze boeren ammoniakrechten gekocht. ‘Dat is mij ook wel aangeboden’, vertelt Wiechers. ‘Omdat ik een aanvraag had liggen, meende ik dat het goed zat. Nu grijp ik twee keer ernaast. Ik verwacht keiharde actie van LTO Noord Drenthe. Ze moeten er volop tegen ingaan, anders wordt het actie. Franse boeren weten wel hoe dat moet.’

Onderhandelingstafel

Vooralsnog probeert Steenbergen het via de onderhandelingstafel. ‘Ik zit regelmatig met de gedeputeerde om tafel en zeg iedere keer: ‘Zo kan het niet.’ De provincie moet een oplossing bedenken’, vindt de provinciaal voorzitter.
In elk geval is al bedongen dat er geen leges hoeven te worden betaald voor een eventuele nieuwe vergunningsaanvraag. Ook met de natuurorganisaties blijft Steenbergen in gesprek. ‘Ik vind dat beter dan alleen maar roeptoeteren. Wij hebben de verantwoording naar onze achterban, zij ook.’
Visser verwacht dat de provincie de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) afwacht. ‘Het lastige voor ons is dat nog niet duidelijk is wat de PAS gaat opleveren’, zegt hij. Steenbergen vult aan: ‘Wij voeden LTO landelijk met wat hier speelt, zodat ze dat bij de onderhandelingen over de PAS mee kunnen nemen.’
Insteek is dat er via de PAS ruimte komt voor de knelgevallen en nieuwe aanvragen. ‘Wij blijven op eigen ontwikkelingsruimte hameren bij de provincie. Ik kan mij niet voorstellen dat die er niet is in Drenthe’, stelt Steenbergen.