Effect boycot zuivel maandag bekend

Gertjan van der Wal en René Luijmes Volgens zuiveldeskundige Klaas Johan Osinga van LTO gaat het er bij de gevolgen van de boycot om wanneer de bodem van de zuivelprijzen is bereikt. ‘Melkveehouders hebben tot nu toe nog niets gemerkt.’
Naast de Russische boycot spelen volgens Productschap Zuivel (PZ) ook een groei van de melkproductie en een afgenomen vraag vanuit China.
DOC Kaas en RFC bereidden vorige week hun melkveehouders alvast voor op in het inzakken van de garantieprijzen voor de komende maand. RFC komt maandag met haar voorschotprijs naar buiten; DOC doet dit wat later.
RFC zette de kaasproductie voor Rusland stil en schakelde over op melkpoeder. De kaas die ze niet naar Rusland kon exporteren, is voor het grootste deel op andere markten verkocht. Om in te spelen op de gevolgen voor de middellange termijn onderzoekt RFC alternatieve afzetmarkten.
Bij de boycot van Rusland gaat het om circa 250 miljoen kilo kaas uit de Europese Unie dat niet naar het land is te exporteren. Nederlandse zuivelbedrijven exporteren circa 50 miljoen kilo kaas per jaar.
Op de vraag hoeveel hiervan voor rekening komt van RFC, wil woordvoerder Jan Willem ter Avest niet ingaan, net zo min op vragen als hoeveel kaas nu op andere markten is verkocht, hoeveel meer melkpoeder RFC nu produceert, wat de afzetmarkt van dit poeder is en wat het gevolg is voor de garantieprijs van volgende week. Zeer waarschijnlijk is dit een daling. RFC exporteerde in 2013 voor circa 190 miljoen euro naar Rusland.

DOC Kaas

DOC Kaas heeft het moeilijker dan RFC, verwacht Osinga, vooral omdat zij op de productie van kaas is gericht. DOC geeft aan dat de omstandigheden vergelijkbaar zijn met die van afgelopen voorjaar: hoge melkaanvoer en uitval van vraag. De effecten op de kaasprijzen en dus op de melkprijs zijn nog niet te overzien. DOC wil de effecten van de boycot komende maand doorberekenen.
De marktverstoring legt extra druk op de zuivelmarkt. De prijzen van melkpoeder en boter stonden al onder druk door de achterblijvende vraag op de wereldmarkt en het aanhoudende hoge melkaanbod in 2014. Zo daalden de noteringen voor melkpoeder en boter zowel in juli als begin augustus al fors. Ook meldt de kalvermelkindustrie dalende prijzen voor onder andere magere melkpoeder en weipoeder.
In de Verenigde Staten is een toename van 4 procent van de melkproductie. De prijs van boter bereikt recordhoogten, de prijs van kaas klimt en de prijs van melkpoeder ontploft.
Vorige week daalde een deel van de prijzen van de zuivelproducten op de internetveiling van Fonterra. Dit gold onder andere voor kaas en magere melkpoeder. Boter en volle melkpoeder stegen daarentegen in prijs. De prijsindex toont een daling van 0,6 procent.
Babymelkpoederproducent Nutrilon kan de productie niet zomaar verhogen door nu op de spotmarkt extra melk te kopen. ‘Zo eenvoudig is het niet’, geeft woordvoerster Anja Timmermans van moederbedrijf Danone aan. ‘We hebben langlopende contracten en stellen daarnaast hoge eisen aan onze leveranciers.’
Daarbij zitten er veel stappen tussen het op de vrije markt kopen van melk en het voldoen aan de grote vraag vanuit China naar babyvoeding. Hoe die trend zich in de toekomst ontwikkelt, kan Timmermans niet zeggen. ‘De lange termijn is niet te voorspellen, maar de oplossing ligt niet in de spotmarkt.’
Voorzitter Kees Romijn van LTO-vakgroep Melkveehouderij vindt dat het zoeken naar nieuwe afzetkanalen voor zuivelproducten centraal moet staan. ‘Daarnaast is steun van de overheid gewenst bij het vinden van nieuwe afzetmarkten, bijvoorbeeld ondersteuning bij het opheffen van handelsbelemmeringen’, aldus Romijn.