‘De tassen staan ingepakt klaar’

Al pratende bleek daar geen woord van overdreven te zijn. Kistemaker vertelt dat hij vaak rond elf uur wordt gebeld om een paar uur later op de vrachtwagen te zitten voor de oversteek naar Engeland. ‘Vaak kom ik bij verjaardagen in mijn eentje, en andere afspraken hoeven we ook niet te maken’, zegt Erica Kistemaker. ‘Het komt regelmatig voor dat wij ‘s ochtends nog samen ontbijten en dat ik ‘s avonds onverwacht alleen aan tafel zit. In het begin was dat wel lastig, maar het went wel. Het hoort erbij.’
Het stel heeft een akkerbouwbedrijf van 30 hectare met aardappelen, graan en uien. ‘Een jaar of tien verbouwden we ook suikerbieten, maar vorig jaar hebben we het quotum verkocht. In de winter dekten we de suikerbieten af voor de latere levering. Het betekende wel dat wij thuis moesten blijven. En dat botste regelmatig met Jaaps werk als vrachtwagenchauffeur. Daarom hebben we de bieten afgestoten. Op zich wel jammer, omdat dit gewas wel voor een mooie vruchtwisseling zorgde.’

Ritjes naar Groningen

Het akkerbouwbedrijf is van vader op zoon overgegaan. In de moeilijke jaren tachtig en negentig ging Jaap Kistemaker steeds meer op het bedrijf werken. ‘We hebben jaren gehad dat we de aardappelen en uien hebben laten zitten omdat we niet konden rooien’, vertelt hij. Omdat het bedrijf eigenlijk niet groot genoeg was voor twee, keek Kistemaker om zich heen. De mogelijkheid deed zich voor om als invaller bij het transportbedrijf van buurman Hellingman aan de slag te gaan. Die vervoerde zeecontainers met bieten, hooi en stro. ‘Het waren vooral ritjes naar Groningen.’
De jonge Kistemaker verkocht alleen ‘nee’ tijdens de piekdagen van het akkerbouwbedrijf. De buurman had kennis van de agrarische sector en begreep dit. ‘Nog steeds is het ontzettend belangrijk om een planner te hebben die snapt dat er ook momenten zijn dat ik niet kan.’
Werkweken van negentig uur zijn de akkerbouwer uit Noordbeemster niet vreemd. ‘Maar het rijden op een vrachtwagen is mooi werk. Je kijkt ook eens ergens anders.’
Jaap en Erica Kistemaker namen in 1989 het akkerbouwbedrijf over. Nog steeds was het aandeel akkerbouw te klein om van te kunnen leven. De mechanisatie kwam in die jaren op gang en daarmee bleef ook het werk als invalchauffeur. ‘De aanvulling was broodnodig. We hebben ook een tijdje zelf een vrachtwagen gehad. De ritten betroffen toen voornamelijk luchtvrachten in Engeland. Dit was erg onpersoonlijk. Er kwam bovendien steeds minder werk. En met het oog op brandstof werd het te duur, terwijl Oost-Europese chauffeurs goedkoper waren.’ De familie heeft nog een ingelijste foto van de koelwagen die herinnert aan die tijd. ‘Met pijn in het hart moesten we toen besluiten om onze Scania Walkingfloor weg te doen.’
Kistemaker is inmiddels al weer geruime tijd als invaller voor transportbedrijf Peter Vis uit Sint Maartenvlotbrug aan de slag. Vanwege zijn ervaring met onder andere het links rijden gaat het vooral om het vervoer van bloemen naar Engeland. ‘Bloemenvracht is ook heel specifiek. Als je op tijd komt, is iedereen erg positief en heb je erg veel eer van je werk. Als je een paar uur te laat aflevert, dan is het al de handel van morgen en dat moet je niet hebben. We laden in Aalsmeer en bezorgen de bloemen en planten bij boeketzaken, groothandelaren en enkele winkels door het hele land, in Londen en de Midlands. Ik zit dan ook een x aantal uren op de boot, samen met collega’s die in hetzelfde schuitje zitten. Dat geeft een binding.’

Afstemming

De piekperiodes in transport en akkerbouw zijn goed op elkaar afgestemd. ‘Bij voorkeur lever ik aardappelen in januari af. Een rustige tijd voor het transport. In de zomer oogst ik en in de herfst ga ik inzaaien. Bij voorkeur spuit ik zelf, maar ik laat er niet een transportritje voor schieten. Als het niet lukt, vraag ik een collega-akkerbouwer om de spuitwerkzaamheden over te nemen.’
De akkerbouwer uit Noordbeemster durft niet te zeggen of hij nu op het land staat met in zijn achterhoofd een eventueel transportritje of in de vrachtwagen zit met in gedachten het akkerbouwbedrijf als het bijvoorbeeld hard regent. Zijn echtgenote helpt hem bij het antwoord. ‘Je moet het gewoon zien als een combinatie. Het akkerbouwbedrijf is ontzettend belangrijk. De ritjes in de vrachtwagen zijn daarentegen inmiddels verweven in ons leven, daar ontkom je niet aan.’