Eigen gietwater na zuivering

De aanzet tot Aqua ReUse werd gegeven door een groep glastuinders in de Overbuurtse polder, die een gezamenlijk energiebedrijf hebben.
Door onduidelijkheid over subsidie en staatssteun bleef het plan ruim vijf jaar liggen, totdat hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard aanhaakte en het voortouw nam.
‘Het is ook ons belang om de hoeveelheid afvalwater uit de tuinbouw dat naar de zuivering gaat te beperken. Dat bespaart ons zuiveringscapaciteit’, aldus projectleider Wouter den Hengst van het waterschap.
Het streven is dat de installatie begin 2015 gaat draaien. Tuinders kunnen dan het gietwater afnemen voor het eerder vastgestelde tarief van 67 cent per kuub. Om de twaalf deelnemende bedrijven te leveren, is een distributienetwerk van 3 kilometer lengte nodig. Tot de afnemers behoren tevens de onderzoekkassen van GreenQ en Wageningen UR Glastuinbouw. De laatste partij levert ook een bijdrage aan het project met kennis.
‘Proceswater uit de glastuinbouw is dun afvalwater’, verklaart Den Hengst. ‘Vooral resten van gewasbeschermingsmiddelen, stikstof en fosfaat in het water zijn lastig voor de waterzuivering.’
Door voorzuivering in de Aqua ReUse-installatie wordt naar verwachting minimaal 75 procent van het aangeboden proceswater omgezet in gietwater. De resterende 25 procent gaat nog wel naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) in Nieuwerkerk aan den IJssel, maar is dan wel gezuiverd van fosfaat en stikstof en dat betekent grote winst voor de waterkwaliteit.
Voor de tuinbouwbedrijven zijn er diverse voordelen. Zij krijgen een extra watervoorziening naast hemelwateropvang. Ook hoeven zij voor hun gietwater minder oppervlakte- en grondwater te onttrekken. In geval van omgekeerde osmose uit grondwateronttrekking scheelt dit de vorming van brijn en verzilting van de bodem.
De zuiveringstechniek die bij Aqua ReUse wordt toegepast, is op zichzelf niet nieuw. Wel nieuw is de combinatie van technieken, gekoppeld aan de gietwaterdistributie.

Navolging

‘Aqua ReUse bestaat uit een zuiverings- en een leveringsdeel. Daarvan wordt eerst het zuiveringsdeel gebouwd. We hebben deze onderdelen gesplitst, omdat voor de zuiveringstechniek als reguliere overheidstaak geen staatssteun geldt. Voor de levering van het gietwater is dat wel een mogelijkheid’, vertelt Den Hengst.
De overheid stelt echter dat de gietwaterproductie een commerciële, private activiteit is, waarbij financiering met staatssteun tot oneerlijke concurrentie zou leiden, vertelt de projectleider. ‘Wij bestrijden die opvatting en zijn erover in gesprek met de Europese Commissie. In elk geval gaat de bouw van de zuivering van start. Het hergebruik tot gietwater hangt nog af van Brussel.’
Het waterschap hecht er veel waarde aan dat het project van de grond komt, omdat naast de tuinbouw ook de waterkwaliteit en het milieu zijn gediend.
‘Uit het technische ontwerp en de businesscase voor Aqua ReUse blijkt dat de exploitatie van de installatie commercieel haalbaar is’, stelt portefeuillehouder Agnes van Zoelen van het waterschap. ‘ Wij denken dat dit project een nieuw concept is dat navolging kan krijgen in de hele glastuinbouwsector, vooral op compact gebouwde glaslocaties.’
Aqua ReUse is financieel mogelijk gemaakt dankzij bijdrages van provincie Zuid-Holland, de Europese Unie, Productschap Tuinbouw, Rabobank, gemeente Lansingerland en Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard.