Melkvee terug van weggeweest

Ton DuffhuesAchter op het erf staat ook nog een hoge paal met een plateau in de top waar je vanaf kunt springen. Bungyjumpen voor de echte waaghalzen. Opa Harrie is zo’n waaghals; hij is er vijf jaar geleden bij de opening als eerste afgesprongen.
Vanaf de straat word je als recreant uitgenodigd om het erf op te gaan, om je uit te leven boven de stal of om te genieten van het weidse uitzicht op het terras of in de prachtig ingerichte ruimte met bar en open haard. Het ziet er allemaal tiptop uit.
Ik heb ongeveer anderhalf jaar geleden hier al mogen genieten van de gastvrijheid voor een workshop met het bestuur van het BAJK. Toen heb ik ook Dirk ontmoet, nu 27 jaar en sinds twee weken de trotse vader van Ties.

Vier generaties

Voordat we het gesprek aangaan met Dirk, zijn vader Marcel, moeder Wilma, opa Harrie en oma Anneke, eerst natuurlijk een foto met de vier generaties.
Ondertussen is opa Harrie zo bijdehand om alvast van alles te vertellen over de geschiedenis van het bedrijf. Hij heeft er zijn leven lang gewoond en het bedrijf vanaf eind jaren vijftig uitgebouwd. Eerst was het een gemengd bedrijf en daarna alleen een bedrijf met melkvee met jongvee.
Anneke voerde de varkens en verrichtte hand-en-spandiensten op het bedrijf en bestierde het huishouden voor zoon Marcel en hun dochters. Harrie is een echte koeienboer; hij was actief in de fokkerij en deed altijd aan wedstrijden mee. Hij glundert bij het verhaal over het opmaken van de koeien voor de wedstrijd en de prijzen die hij ooit gewonnen heeft.
Minder opgewekt vertelt hij over 2006, toen zoon Marcel besloot de melkkoeien weg te doen, het quotum te verkopen en alleen nog jongvee te houden, ook voor boeren in de buurt.

Pijnlijke beslissing

Marcel wist dat hij zijn vader pijn zou doen met deze beslissing en voor hem en zijn vrouw Wilma was het ook ingrijpender dan verwacht. ‘Ons dagritme werd altijd bepaald door het melken van de koeien, ’s morgens om zes uur uit de veren om te melken en ’s avonds ook een strak tijdschema van melken en eten. We hoefden het voortaan niet zo nauw meer te nemen; een half uurtje later op de avond eten kan ook.’
Hoe kwam Marcel erbij om zijn melkkoeien weg te doen? Vanaf 1983 hebben Marcel en Harrie in maatschap gewerkt; in 1991 nam hij het bedrijf over: ongeveer 75 melkkoeien en 35 hectare. Hij was al nooit zo’n fanatieke koeienboer als zijn vader en toen duidelijk werd dat zoon Dirk, net als zijn drie dochters, er niet voor voelde om het bedrijf over te nemen, zag hij zijn kans schoon.
Het melkquotum zou geleidelijk worden afgeschaft en nu was het nog veel waard. Verkopen dus die koeien en het quotum. Met de opbrengst kon Marcel de stal verbouwen voor het houden van jongvee en zelf minder werken op het eigen bedrijf en af en toe bijspringen op andere bedrijven.
Ondertussen ging Dirk naar de sportopleiding CIOS. Het ondernemersbloed begon bij hem echter te kriebelen. ‘Ik wilde iets gaan ondernemen in de sportrecreatieve sfeer en een docent zei toen tegen me: ‘Waarom ga je dat niet doen op de boerderij, zoiets als een survival boven de koeien?’
Dit concept heeft Dirk verder uitgewerkt en samen met zijn ouders uitgebouwd tot een professionele recreatieboerderij met een volwaardige horecatak. Ook weer leuk voor moeder Wilma, die hier haar zorgtalent kan botvieren. Alles bij elkaar een ‘ei van Columbus’, want het bedrijf loopt goed en iedereen in de familie voelt zich er wel bij.
Harrie komt nog elke dag kijken en maakt graag een praatje met de gasten; Marcel is in zijn nopjes met de vele afwisselende taken die hij uitvoert en Dirk is steeds enthousiaster geworden over het boerenwerk met het vee.
De familie Van Asseldonk is klaar voor de volgende stap. Het laat zich raden: binnenkort volgt de verbouwing tot een heuse melkstal. Voorzichtig beginnen ze met ongeveer zestig koeien en een melkrobot. Ze hebben zich uitgebreid laten informeren over het type robot dat het best bij hen past. Ze gaan voor een hoge score op de gezondheid en de levensduur van de dieren en investeren in de techniek die hierbij het best past.

Coöperatief aangelegd

Hoe zit het dan met de afnemer van de melk? Opnieuw lid worden van FrieslandCampina? ‘Jazeker, we zijn van oudsher coöperatief aangelegd geweest en hebben de band met de coöperatie nooit volledig verbroken.’ Opnieuw beginnen kan dus gewoon; dat bewijzen de Van Asseldonks.
Jonge boer Dirk is laaiend enthousiast over deze wending. Hij heeft er zin in en durft het ook aan. Hij heeft al tal van cursussen gevolgd en heeft goed rondgekeken. ‘Ik zal nog veel moeten leren, ook van mijn pa. Maar dat doe ik graag. Ook bij de ZLTO heb ik cursussen gevolgd.’
Oma Anneke wil nog wel even kwijt dat opa Harrie en zoon Marcel dolblij zijn met de komst van de melkkoeien. ‘Al acht generaties lang hebben de Van Asseldonks melkvee gehad’, zegt Harrie met trots.
Het kan verkeren: een boerenzoon die terugkomt op zijn keuze om geen boer te worden en een bedrijf waar na acht jaar de melkkoeien terugkomen.
‘De vrijheid om te ondernemen.’ Dit spreekt de drie oudste generaties Van Asseldonk het meest aan in het boer zijn. Het zal waarschijnlijk ook in de genen zitten van Ties, de jongste telg.