PAS voorlopig nog niet praktijkrijp

Arno de SnooDe Eerste Kamer stemde dinsdag in met de PAS als onderdeel van de Natuurbeschermingswet. Dat was een week later dan gepland, omdat staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ) weigerde de quick scan over meting van ammoniakdeposities naar de senaat te sturen. Ze wil dat rapport eerst met de provincies en het ministerie van I&M bespreken.
Uiteindelijk besloot de senaat deze week toch te stemmen. De fracties van VVD, PVV, PvdA, CDA, CU en D66 staan achter de wetswijziging. Zij vertegenwoordigen samen 57 van de 75 zetels in de Eerste Kamer. Tegen stemden SP, GroenLinks, PvdD, 50Plus en de Onafhankelijke Staten Fractie. Geert Reuten (SP) legde uit dat zijn tegenstem te maken heeft met de weigering van het kabinet om het rapport nu al vrij te geven.
De PAS moet veehouderijen nabij Natura 2000-gebieden helderheid bieden over de ontwikkelruimte. De PAS heeft betrekking op 133 van de 160 Natura 2000-gebieden in Nederland. Dat zijn de stikstofgevoelige gebieden, waar beschermde habitattypes last hebben van de huidige en vroegere neerslag van stikstof.
De Eerste Kamer heeft wel ingestemd met de wijziging van de Natuurbeschermingswet, maar er is nog een lang traject te gaan. De uiteindelijke invulling van de PAS en de juridische borging ervan moeten nog worden geregeld. De regering wil tenslotte zeker zijn dat bij vergunningaanvragen de PAS wel stand houdt als instrument om de ontwikkelruimte te bepalen.
Ook de metingen rondom de PAS roepen discussie op. Allemaal zaken waar de Tweede Kamer zich ook nog over moet buigen. Ook de provincies hebben, als uitvoerders van de PAS, nog hun zegje te doen.
Uiteindelijk moet er een balans worden gevonden tussen economische ontwikkeling en behoud van natuur. Het lijkt onwaarschijnlijk dat die discussies voor half 2015 zijn afgerond. Daarna kan het nog een aantal maanden duren voor de provincies de PAS ook daadwerkelijk gaan gebruiken bij vergunningverlening.

Makkelijker

‘Als de PAS er eenmaal is, moet de vergunningverlening voor boeren makkelijker worden’, verwacht Gerbrand van ‘t Klooster van LTO Nederland. ‘Door het invoeren van bedrijfsgegevens in een computerprogramma kunnen boeren snel zien welke ontwikkelruimte zij hebben.’
Een ondernemer die door uitbreiding meer ruimte nodig heeft dan volgens het model beschikbaar is, kan een aanvraag doen bij de provincie voor extra ontwikkelruimte. Het hangt dan van de totale beschikbare ruimte af of een bedrijf de uitbreidingsplannen kan doorzetten.
De agrarische sector neemt maatregelen om de ammoniakuitstoot met 10 kiloton te verminderen. Daarvoor krijgt zij 5,6 kiloton ontwikkelruimte terug wat ten goede moet komen aan boeren die dat nodig hebben voor hun vergunningaanvraag.
‘De ontwikkelruimte wordt verdeeld over de vergunningaanvragers’, zegt Van ‘t Klooster. ‘Dat zijn niet alleen agrarische ondernemers. We moeten wel spelregels opstellen, zodat ontwikkelruimte op lokaal niveau ook eerlijk wordt verdeeld en boeren daar aanspraak op kunnen maken.’
Volgens Van ‘t Klooster kan het niet zo zijn dat één speler de mogelijkheid heeft een groot deel van een ontwikkelruimte op te eisen. Dijksma zegt dit niet vast te kunnen leggen in de wet, maar wil hier wel over spreken met de provincies.
Een voorbeeld is het Natura 2000-gebied De Bruuk in Gelderland. De ontwikkelingsruimte wordt uitgedrukt in mol stikstof per jaar. Blijkens aanvragen is er in De Bruuk behoefte aan ontwikkelruimte voor 71 mol. Volgens berekeningen van de overheid is er voor 75 mol ontwikkelruimte als aan uitstootverminderende maatregelen wordt voldaan. Daarmee zou er dus voldoende ontwikkelruimte zijn rond De Bruuk.

Geen onderscheid

Dijksma zegt geen onderscheid tussen bedrijven te willen maken. Een boer met een groot bedrijf moet net zo goed ontwikkelruimte kunnen krijgen als bijvoorbeeld een biologische of kleinschalige boer.