Van Haaster wacht niet op Brussel

Maar bollentelers in de Duin- en Bollenstreek missen steeds meer mest door de beperkingen vanuit de mestwetgeving. Als gevolg daarvan komt het organische stofgehalte steeds meer in de knel.
‘We zitten in de Duin- en Bollenstreek daardoor met een probleem. De bodemvruchtbaarheid loopt hier hard terug’, stelt Van Haaster. ‘De afbraak op de kalkrijke duinzandgronden waar wij op telen, is veel groter dan in Noord-Holland en andere bollenregio’s, waar meer zavel en kleibodems te vinden zijn.’

Regionale verschillen

De teler verwijst naar het meerjarig onderzoek van PPO Lisse naar dit verschijnsel, dat vorig jaar werd gepubliceerd. De huidige wetgeving houdt geen rekening met zulke regionale verschillen. Uit het onderzoek blijkt dat op de duinzandgronden jaarlijks 7 tot 10 procent van de organische stof in de bodem wordt afgebroken.
Sinds de uitkomsten van het onderzoek wachten veel telers op verruiming van de regelgeving, zodat ze meer vaste mest en compost kunnen toedienen. Maar de ambtelijke Brusselse molens draaien langzaam, merkt Van Haaster op.
‘Een goede lobby voeren valt niet mee, omdat het een vrij klein gebied betreft. Prioriteiten liggen vaak anders’, weet de bollenteler, zelf bestuurslid van LTO Noord Duin- en Bollenstreek. ‘Maar de noodzaak is er wel. We zien de kwaliteit van de oogsten achteruitgaan. We komen in de knel omdat de regeling te algemeen is.’
De bollenteler heeft inmiddels zijn eigen antwoord op de problematiek. Hij laat sinds drie jaar de bodem van zijn braakliggende percelen bemonsteren door een gespecialiseerd bodembureau.
De bodemanalyses geven waardevolle informatie. ‘Als na een bemonstering blijkt dat je Pw-waarde (fosfaatgehalte) lager is dan 25, dan mag je de gebruiksnorm opvoeren van 55 naar 120 kilo fosfaat per hectare.’
Dat betekent dat Van Haaster meer organische stof mag aanwenden, en dat voor de duur van vier achtereenvolgende teeltjaren.
‘Naast vaste mest doen wij dat met een deel compost. Omdat daarvan maar 50 procent van het fosfaat meetelt, krijg je nog meer ruimte voor het toedienen van organische stof’, vertelt de ondernemer.
Bij de bemonstering worden er wel twintig ‘prikjes’, monsters, genomen op 1 hectare. ‘Per monsterlocatie worden de gps-coördinaten vastgelegd op een kaart. Er rolt na de bemonstering een gemiddelde Pw-waarde uit.’
Volgens Van Haaster zijn er nog maar weinig bollentelers in de regio die aan deze mogelijkheid denken. ‘Veel telers laten wel monsters in het gewas nemen, maar niet van de bodem.’
Toch is het voor de sector juist van belang dat veel meer telers hun bodem laten bemonsteren, bepleit hij. ‘Want dan bouwen we vanuit de praktijk meer bewijs op voor de afbraak van organische stof en is de kans op erkenning voor dit probleem ook groter.’

Inundatie

Er is nog een zaak die om een lobby vraagt, volgens Van Haaster. ‘Dat gaat over ontsmetting van de dijkjes rond geïnundeerde percelen. Door de inundatie wordt het perceel wel ontsmet, maar de stroken waarop de dijkjes liggen niet.’
Net als veel andere bollentelers past Van Haaster inundatie toe als duurzame methode voor grondontsmetting. Het perceel wordt in de zomer twaalf weken onder water gezet, door dagelijks 1.500 kuub water uit de sloot op te pompen. Zo veel water is nodig om de verdamping en het doorspoelen door het grove duinzand bij te houden.
Van Haaster: ‘Hoogheemraadschap van Rijnland staat deze natuurlijke methode toe, omdat het een goed alternatief voor het injecteren van ontsmettingsmiddelen.’
Voor de dijkjes ligt er dus nog een probleem. ‘Als wij de mogelijkheid krijgen die stroken te injecteren met metam-natrium en het daarna afdekken met plastic is het werkbaar. Voorwaarde is dat we daarbij een werkafstand van 25 meter tot een woonhuis mogen aanhouden.’
In de huidige regelgeving is die afstand zo ruim gehanteerd dat het in de Duin- en Bollenstreek als snel niet past.