Lagere dosering CO2 kan vaak uit

Het is sterk de vraag of dit zo blijft. De maatschappelijke druk om duurzamer te produceren – met een lager gebruik van fossiele brandstoffen - neemt toe. De overheid en de glastuinbouwsector hebben afspraken gemaakt over het terugdringen van de CO2-uitstoot. De WKK, die naast warmte en elektriciteit CO2 levert, is met de huidige elektriciteits- en gasprijzen economisch gezien minder aantrekkelijk dan voorheen.
Daarnaast rukken alternatieve vormen van kasverwarming op zoals aardwarmte en restwarmte. Deze energiebronnen brengen geen CO2 in de kas. De kooldioxide moet in zo’n geval van buitenaf worden aangevoerd en dat is prijzig. Er is dus noodzaak om kritisch naar het gebruik van CO2 in de kas te kijken.
Het programma Kas als Energiebron (KaE) doet precies dat. Dit is het innovatieprogramma dat LTO Glaskracht Nederland samen met het ministerie van Economische Zaken uitvoert om de glastuinbouwsector te verduurzamen.
Kas als Energiebron kent drie onderzoeksrichtingen die zijn gericht op het CO2-gebruik. Er wordt gekeken naar de dosering en de kwaliteit van CO2 en naar alternatieve vormen van CO2-levering.
KaE werkt aan een beperking van de CO2-vraag in de kas, zegt Dennis Medema, namens LTO Glaskracht Nederland werkzaam als innovatiespecialist bij KaE. ‘Gewassen bij zowel groenten als sierteelt blijken op sommige momenten met minder CO2 toe te kunnen,’ legt hij uit.
Als voorbeeld noemt Medema tomaten. Daarbij wordt de hoeveelheid CO2 opgevoerd van de normale buitenluchtwaarde van 400 parts per million (ppm) naar 600 tot 700 ppm. ‘Je hoeft niet naar 1.000 ppm toe, want de meerwaarde is beperkt’, zegt Medema.
‘Het vraagt een heleboel CO2, waar je veel aardgas voor moet verstoken, maar je krijgt er weinig extra productie voor terug. Als je moet betalen voor CO2, dan loont het om daar rekening mee te houden. Er kan op bespaard worden.’
Te veel CO2 kan ook een averechts effect hebben op de ontwikkeling van het gewas. Recent onderzoek van TTO en Plant Lighting heeft aangetoond dat langdurige hoge CO2-concentraties zorgen voor luie bladeren (zie kader).
Hoewel de twee bijeenkomsten in Honselersdijk en Asten-Heusden zijn gericht op CO2-gebruik in groenten, is ook veel onderzoek gedaan naar kooldioxide in de teelt van bloemen en potplanten. Bij een van deze onderzoeken is aangetoond dat een juiste CO2-dosering in de lelieteelt betekent dat de belichtingsintensiteit met 30 procent kan worden teruggebracht bij eenzelfde productie en kwaliteit. ‘Dát is energiebesparing,’ zegt Medema.

Alternatieve bronnen

De tweede CO2-onderzoeksrichting van KaE richt zich op alternatieve bronnen. ‘Wat doen we als CO2-aanvoer wegvalt?’ vraagt Medema zich hardop af.
‘Kunnen we naar andere bronnen dan de WKK? OCAP kan CO2 leveren, maar zou veel meer tuinders kunnen voorzien als er meer kooldioxide beschikbaar zou zijn. We zoeken met hen naar andere bronnen, zoals CO2 van biogas dat afkomstig is uit mestvergisting.’
Verder kijkt Kas als Energiebron met OCAP naar het afvalenergiebedrijf in Amsterdam om te zien of daar CO2 kan worden afgevangen. ‘Het bedrijf zit vlak naast een OCAP-leiding, dus het kan meteen worden getransporteerd.’
Daarnaast wordt gekeken of het mogelijk is om ‘mee te liften’ met een groot project voor CO2-afvangst en opslag bij een elektriciteitscentrale op de Maasvlakte. Of dit initiatief doorgaat, is op dit moment nog niet duidelijk. Een andere optie is om CO2 uit de buitenlucht af te vangen.

Zuiver

Om CO2 uit deze alternatieve bronnen toe te passen, maar ook uit die van rookgassen van een WKK-installatie en ketel, moet de kwaliteit van het gas goed genoeg zijn.
‘Het blijkt in de praktijk dat er schade voorkomt door gebruik van onzuivere CO2,’ zegt Medema. De schade uit zich onder meer door verkleuringen of vervormingen van blad of bloemen en het afstoten van bloemen. In sommige gevallen is de schade niet zichtbaar, maar blijft de productie achter.
‘Meestal is de concentratie NOX of etheen te hoog’, weet Medema. Dat kan worden veroorzaakt door een verkeerd afgestelde of slecht onderhouden WKK-installatie, rookgasreiniger of verwarmingsketel. Ook bij goed afgestelde rookgasreinigers kunnen vervuilingen zich ophopen.
Als andere bronnen van onzuiver CO2 noemt Medema verbrandingsmotoren in en om de kas, zoals een vrachtauto die wordt beladen, een heftruck of een pulsfog. Zelfs een snelweg die pal langs de kas loopt, kan zorgen voor verontreinigingen in de kas.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer