Het succes van exportras Spunta

Met een areaal van om en nabij de 5.000 hectare is Spunta is al meer dan tien jaar het grootste pootgoedras in Nederland. In dit verhaal is te lezen hoe deze exportaardappel zo succesvol is geworden.

Haijo DoddeAl vanaf halverwege de jaren zeventig wordt van Spunta in Nederland een flink pootgoedareaal geteeld. Voor de afzet is de langwerpige, gele aardappel interessant voor de verse markt in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en op beperkte schaal in Zuid-Europa. ‘In veel landen rond de Middellandse Zee is Spunta de standaardaardappel, net zoals Bintje voorheen in Nederland en België’, verklaart Backx.

Banaanachtige vorm

Spunta is als selectie afkomstig uit het kruisingsprogramma van de Drentse aardappelkweker Oldenburger. De kruising dateert van eind jaren vijftig. Een van de kruisingsouders is het vroege consumptieras Bea. Hieraan dankt Spunta de langwerpige, iets banaanachtige vorm. De kweker was aangesloten bij het handelshuis Hettema Zonen, een van de voorlopers van HZPC. Spunta kwam in 1969 voor het eerst op de rassenlijst voor aardappelen.
De introductie van Spunta verliep niet geheel vlekkeloos. ‘De knolvorm was een discussiepunt. De potentiële afnemers van Spunta waren gewend aan ronde aardappelen.’ Het is volgens Backx vooral te danken aan de vasthoudendheid van Derk Jan Meijer, de toenmalige commercieel directeur van Hettema, dat Spunta de selectie overleefde. ‘Het ras belandde meermalen als het ware op de afvalhoop en steeds pakte hij het weer op.’
De HZPC-directeur noemt Spunta het bewijs dat een goede introductie van een ras minimaal net zo belangrijk is als de veredeling. ‘Alleen een goed ras kweken is niet genoeg. Er is bij Hettema veel energie ingestoken om Spunta in de markt te zetten door afnemers te overtuigen van de meerwaarde.’
De opkomst van Spunta liep vrijwel gelijk op met de ontwikkeling van de exportmarkt voor Nederlands pootgoed naar het Middellandse Zeegebied. In de jaren zeventig zijn de aardappelhandelshuizen zich volgens Backx meer gaan richten op nieuwe markten buiten Europa. ‘Vóór Spunta werden al wel pootaardappelen richting het Midden-Oosten verkocht, maar met Spunta en ook Désirée van handelshuis ZPC heeft die ontwikkeling een vlucht genomen.’
Het pootgoedareaal van Spunta liep gestaag op tot zo’n 3.000 hectare rond het midden van de jaren tachtig. Hettema koos voor een gelimiteerde pootgoedproductie om voor het ras een vragende markt te creëren. ‘Omdat de afzet in Noord-Afrika en het Midden-Oosten toch altijd onzekerheid met zich meebrengt, bestond de angst voor overaanbod’, aldus Backx. Op het moment dat eind jaren negentig het kwekersrecht voor Spunta verviel, was het pootgoedareaal in Nederland ongeveer 2.000 hectare.

Tweede groeispurt

Daarna maakte Spunta verrassend een tweede groeispurt door. In luttele jaren groeide het pootgoedareaal naar meer dan 5.000 hectare. Het lijkt erop dat Hettema de afzetmogelijkheden van Spunta toch wat heeft onderschat. Maar volgens Backx is dat wijsheid achteraf. ‘Het is de context van de afzet in een bepaalde periode. We zien de laatste jaren dat met name Algerije zich ontwikkelt tot een van onze grootste afzetlanden. Daar gaan veel meer Spunta’s naar toe dan twintig jaar geleden.’
Uiteindelijk concludeert Backx dat Spunta belangrijk is geweest voor de Nederlandse pootgoedsector en dat nog steeds is. ‘Hettema en later ook andere handelshuizen hebben goed aan het ras verdiend en dat geldt ook voor de pootgoedtelers. Bij ons is Spunta in de afzet nog steeds een groot ras.’
Over eventuele opvolgers vertelt Backx dat het succes van Spunta de handelshuizen nu min of meer voor de voeten loopt. ‘Er zijn inmiddels betere rassen beschikbaar, maar nu ziet de markt Spunta als standaard. In vooruitstrevende landen als Israël lukt het ons goed om een nieuwe rassen in de markt te zetten. De meer conservatieve markten houden echter vast aan de Spunta’s.’

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer