Kamer kan veel bedrijven op slot zetten

Politieke partijen zijn druk bezig om hun standpunten over de melkveewet te vormen. Bijna alle partijen willen het huidige wetsvoorstel van staatssecretaris Sharon Dijksma aanscherpen. Alleen de VVD lijkt geen veranderingen te willen.
Er zijn zes partijen die mestverwerking om groei op te vangen willen beperken. Deze week diende ChristenUnie een amendement in waarin een maximaal bedrijfsoverschot van 50 kilo fosfaat per hectare wordt voorgesteld. De SGP en PVV stelden eerder voor om de grens te leggen op 80 kilo fosfaat.
SP en D66 pleiten ervoor dat verplichte weidegang als voorwaarde wordt gesteld en dat maximaal de helft van de uitbreidingsmest naar gronden binnen 20 kilometer mag worden afgezet.
Ook de PvdA geeft aan de groei van de melkveehouderij zoveel mogelijk grondgebonden te willen maken. Ondertussen heeft Dijksma ook stappen genomen om grondgebondenheid meer in de wet te verankeren (zie kader).

Levensvatbaar

LTO, NZO, NAJK en NMV stelden onlangs voor om een bedrijfsoverschot van 100 kilo fosfaat per hectare te hanteren. Melkveebedrijven kunnen groeien ten opzichte van 2013 via het verwerven van grond of via mestverwerking. Deze mestverwerking is dan niet onbeperkt mogelijk, maar wordt begrensd op maximaal 100 kilo per hectare fosfaatoverschot.
Volgens deze organisaties is er geen reden om het bedrijfsoverschot lager dan 100 kilo fosfaat per hectare te stellen, zo stelden ze deze week in de Tweede Kamer.
‘50 kilo is misschien genoeg voor een gemiddeld melkveebedrijf’, zei LTO-vakgroepvoorzitter Kees Romijn. ‘Maar bedrijven ontwikkelen zich en moeten dat ook doen om levensvatbaar te blijven. Met de beperkte grondmobiliteit kunnen boeren niet zomaar land bijkopen. 100 kilo bedrijfsoverschot is een goede begrenzing, waarbij er voldoende mogelijkheden zijn voor groei.’
De vertegenwoordigers van de melkveehouderij stellen dat te strenge regels boeren niet zal motiveren om deel te nemen aan programma’s voor verbetering van managementmaatregelen of verduurzaming van de bedrijfsvoering.
Daarbij groeien ook niet alle bedrijven naar een fosfaatoverschot van 100 kilo per hectare, hield Romijn de Kamerleden voor. ‘Wie denkt dat de melkveehouderij na 1 april 2015 grondloos wordt en in dichte stallen met hoogproductieve dieren in anonimiteit melk gaat produceren, heeft het mis.’
Piet Boer van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) beaamt dat. ‘Er komen geen miljoenen koeien bij de komende jaren. Het gaat om enkele procenten groei per jaar.’ Hij benadrukt dat Nederland een uitstekende omgeving is voor de melkveehouderij en dat er wereldwijd grote kansen liggen voor kwaliteitszuivel.
Ondertussen weten de boeren nog steeds niet waar ze aan toe zijn. Terwijl de melkveewet toch al per 1 januari 2015 in moet gaan. Romijn vindt dat een slechte zaak, zo liet hij de Kamer weten.
‘Melkveeveehouders willen weten met welk fosfaatoverschot ze moeten rekenen. Het is echt belangrijk dat de sector daar snel duidelijkheid over krijgt.’

Grondmobiliteit

De vraag wat grondgebonden veehouderij is, kwam ook op tafel. Boeren die op papier intensieve bedrijven hebben, kunnen hun rundveemest vaak goed kwijt in de regio, maar moeten door de nieuwe melkveewet mogelijk toch mest gaan verwerken.
Of melkveehouders die land in gebruik hebben maar dit niet kunnen opgeven via de meitelling, kunnen dat land niet meerekenen voor hun plaatsingsruimte.
‘Dit is een belangrijk knelpunt’, liet Lubbert van Dellen van Accon/AVM accountants aan de Kamerleden weten. ‘Nemen we de grond die boeren in gebruik hebben als uitgangspunt of het land dat op naam staat? Dat is een essentiële vraag.’
In hoeverre deze vraag behandeld wordt met de melkveewet is nog onduidelijk. In de discussie over dit melkveewet is dit punt wel benoemd, maar concrete voorstellen zijn er niet gedaan.

Weidegang

De maatschappelijke organisaties, waaronder de Dierenbescherming, pleitten in het gesprek met de Kamerleden voor verplichte weidegang voor alle koeien. Deze week nam ook de Kamer een motie aan waarin stond dat de regering stappen moet nemen om te zorgen voor weidegang voor alle koeien.
Volgens de belangenvertegenwoordigers van de melkveehouderij zijn er voldoende private middelen om weidegang te stimuleren. Daar hoeft geen extra regelgeving voor te komen.
Uit cijfers van het Centraal Bureau van Statistiek blijkt ook dat de teruggang in weidegang is gestopt, stelde Boer.
De zuivelsector wil ook zelf aan de slag om het fosfaatgebruik verder terug te dringen door efficiënter te voeren en door managementmaatregelen. Vanaf 2015 wil de sector de Kringloopwijzer nog intensiever gaan inzetten.
‘We zetten ook een centrale database op, waardoor we een schat aan gegevens kunnen verzamelen’, zei Kees Romijn. ‘Daarmee kunnen we de benutting van mineralen nog verder verbeteren.’