‘Tijd voor bedrijfsspecifieke normen’

In de periode van september 2012 tot december 2014 zijn boeren in de weer geweest met dit bemestingsproject. Het gaat vooral om schoon toedienen (in de wortelzone) en gebruik van schone meststoffen, bij voorkeur vloeibare reststromen zoals spuiloog.
In twee jaar tijd waren er in het kader van het project onder andere 32 demonstratiebijeenkomsten, 80 lezingen en 40 boerderijbijeenkomsten. Donderdag was de laatste bijeenkomst bij akkerbouwer Jacob van den Borne in Reusel, één van de vijf initiatiefnemers van het project.

Trots zijn

Volgens Huijbers laten de boeren met het project zien wat ze willen en kunnen. De nieuwe bemestingssystemen zorgen voor efficiëntie- en productieverhoging. Het project is ook van waarde om te kunnen voldoen milieunormen, zoals de nitraatrichtlijn.
‘Heeft de overheid ons hiermee in de weg gelopen of ons geholpen door normen te stellen’, zo vraagt Huijbers zich af. Hij wijst er op dat het overschot aan stikstof en fosfaat in de landbouw de afgelopen jaren flink naar beneden is gegaan. Tegelijk zijn de opbrengsten gestegen. ‘Daar kunnen we trots op zijn.’
Tot nu toe heeft de land- en tuinbouw te maken gehad met generiek beleid. Volgens Huijbers is de techniek nu zo ver gevorderd dat het tijd is voor bedrijfsspecifieke bemestingsnormen. Want boeren moeten kunnen toedienen wat de gewassen onttrekken in het belang van de bodemvruchtbaarheid.

Handhaafbaarheid

Ook Mark Heijmans, portefeuillehouder Mest en Mineralen bij LTO Nederland, vindt dat de tijd is aangebroken dat boeren individueel kunnen worden afgerekend op hun prestaties. ‘Na 25 jaar generiek beleid zijn de grenzen bereikt. Met een bedrijfsspecifieke aanpak moeten we met de normen de weg omhoog in kunnen slaan. Dit project toont aan dat het kan.’
Jacob van Vliet van het ministerie van Economische Zaken maakte duidelijk dat een dergelijke aanpak wel geborgd moet zijn. ‘Zijn de effecten aan te tonen, is het acceptabel en is het handhaafbaar?’
Zonder de toezegging van de overheid blijft er evengoed een belangrijke reden over om met schoon, zuinig en precies bemesten aan de slag te gaan: het is goed voor de eigen portemonnee. Erik van Well van CLM: ‘Het hoeft geen geld te kosten. Met rijentoediening zijn de meststoffen nauwkeurig toe te dienen en is de stikstofuitspoeling te minimaliseren.’
Van Well maakte duidelijk dat boeren met schone meststoffen de emissie en uitspoeling kunnen beperken. ‘Beperken van de broeikasemissie is mogelijk door een slimme keuze van de meststoffen.’ Het noemde onder andere mineralenconcentraat, spuiloog, struviet en urean.
De afgelopen jaren deden de deelnemers aan het project ervaring op met rijentoediening van vloeibare meststoffen in aardappelen, suikerbieten, uien, granen en maïs. Toedienen kan in een aparte bewerking of door meerdere werkzaamheden te combineren. Voor het precies bemesten is gebruik gemaakt van bodemscans en gewassensing.