‘Indeuken en uitdeuken’ Aaltense Goor

Jacomien Voorhorst‘Indeuken en uitdeuken.’ Met deze woorden geven de gebiedspartijen die betrokken zijn bij de inrichting van het gebied in en rond om het natuurgebied Aaltense Goor, aan wat er straks gaat gebeuren.
‘We gaan kijken of er nieuwe natuur kan komen in de vorm van blauwgrasland aan de zuidoostkant van het Aaltense Goor’, zegt Leen Jacobs, districtshoofd Veluwe-Achterhoek van Staatsbosbeheer.
In het Zwarte Veen, ten westen van het Aaltense Goor, wordt een bufferzone aangelegd. Daar krijgt een stuk landbouwgrond ook een natuurbestemming. Ten noorden van het Aaltense Goor wordt daarentegen een hele strook natuurgrond weer omgevormd tot landbouwgrond.
‘Je deukt dus het Aaltense Goor aan de noordkant in, en aan de zijkanten uit. Zo moet je het zien’, zegt voorzitter Maarten Uenk van de werkgroep Aaltense Goor.
Het plan, of beter gezegd de inrichtingsschets voor het Aaltense Goor en het Zwarte Veen, is gemaakt door de betrokken boeren verenigd in de werkgroep Aaltense Goor. Ze maakten de schets in samenwerking met Staatsbosbeheer en waterschap Rijn en IJssel. Dat gebeurde na een intensief gebiedsproces.
Naast genoemde maatregelen komt er binnen het natuurgebied ruimte voor waterberging, worden er wandelpaden aangelegd en komt er een betere afwatering van de agrarische percelen. Via vrijwillige kavelruil moet de landbouwstructuur worden hersteld of verbeterd. Een geplande waterpeilverhoging op agrarische percelen is van de baan.
Afgelopen maandag gaven bestuurders van LTO Noord, Staatsbosbeheer, provincie Gelderland, gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek en waterschap Rijn en IJssel groen licht voor de plannen. De werkgroep kan de plannen nu verder uitwerken.
Daarbij neemt de werkgroep ook de resultaten van een kwelproef mee. Deze geeft weliswaar geen zekerheid dat er blauwgras komt, maar zal met name de grootte aangeven van het gebied dat kansrijk is voor blauwgrasland. Hoewel het kansrijk is kan het tien jaar of langer duren voordat er daadwerkelijk ook blauwgrasland staat.

Veel discussie

Het Aaltense Goor en Zwarte Veen is een gebied waar al jaren over wordt gediscussieerd. Ruim drie jaar geleden presenteerden provincie en waterschap een natuur- en waterbergingsplan. Het waterpeil moest omhoog, ook op landbouwpercelen.
Het plan stuitte op veel bezwaren: te veel natuurclaims en een aantasting van werkbaarheid en opbrengend vermogen van de landbouw. Bovendien waren de mensen in het gebied niet betrokken bij de plannenmakerij. De zaak liep vast.
Er kwam weer schot in na een verkenning naar de belangen en wensen van ondernemers en bewoners. Daaruit kwam naar voren dat boeren door willen boeren en bewoners geen wateroverlast willen. Ook kwam er duidelijkheid over de waterstromen in het gebied.
De werkgroep onder leiding van Maarten Uenk pakte vervolgens de handschoen op om met de verkregen informatie zelf een plan te maken voor het gebied. En dat in overleg met waterschap, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer. Het initiatief van de boeren kreeg de steun van gedeputeerde Jan Jacob van Dijk.
Het blijkt dus te kunnen, samen zoeken naar de praktische inrichting van een gebied waarvoor de kaders zijn aangegeven. ‘Onderling vertrouwen is daarbij belangrijk’, geeft Uenk aan. ‘Als dat goed gaat, blijkt dat je samen tot resultaten kunt komen.’
Leen Jacobs denkt dat ook de veranderende rol van Staatsbosbeheer daaraan heeft bijgedragen. ‘Wij zijn niet meer de verstokte natuurbeheerders van weleer. Binnen de natuurwereld komt er een andere mindset.’
Staatsbosbeheer wil een volwaardige en betrouwbare partner zijn en samenwerken met de mensen in de streek, geeft Uenk aan. ‘Vroeger kreeg een natuurgebied misschien een 10 qua natuur, maar ondervonden boeren in de buurt daar veel nadelen van. Nu zeggen we: een 7 of 8 is ook goed als we daarmee vertrouwen en draagvlak creëren.’