‘Kennis moet naar boeren in peloton’

Han ReindsenIn het Innovatiecentrum Veenkoloniën, op proefboerderij ’t Kompas in Valthermond, zijn de eerste resultaten van de innovatieprojecten gepresenteerd. Dit gebeurde dinsdag tijdens een bijeenkomst voor boeren, experts en ondernemers. De projecten zijn onderdeel van het Innovatieprogramma voor de landbouw in de Veenkoloniën.
Sinds anderhalf jaar zijn ruim 250 boeren en hun begeleiders actief bij de uitvoering van praktijknetwerken en innovatieprojecten. ‘Met deze eerste oogst aan resultaten ben ik zeer tevreden. Het is een belangrijke stap in de vernieuwing van de landbouwsector in de Veenkoloniën’, zegt de Groninger landbouwgedeputeerde Henk Staghouwer, tevens voorzitter van de Regiegroep InnovatieVeenkoloniën.
Aanleiding is het veranderende EU-landbouwbeleid, waardoor de Veenkoloniale akkerbouwers richting 2020 beduidend minder toeslagrechten krijgen. De praktijknetwerken helpen de boeren bij het zoeken naar alternatieven en naar hogere opbrengsten per hectare. Het uiteindelijke doel is om minder afhankelijk te zijn van extra overheidssteun.
Hilbrand Sinnema, voorzitter LTO Noord Groningen en lid van de Regiegroep InnovatieVeenkoloniën: ‘Dankzij 5 miljoen euro van de overheid hebben we met de praktijknetwerken een vliegende start kunnen maken. Tot 2020 komt in totaal 40 miljoen euro beschikbaar om te besteden. Dat is de moeite waard. Als gebied moeten we een goede besteding waarmaken.’

Bodem en bemesting

Een groot deel van de praktijknetwerken heeft te maken met bodemverbetering, mest en mineralen. ‘We moeten meer tonnen per hectare halen met minder input. We moeten de opbrengstpotentie van de grond daarom zo goed mogelijk benutten. De bodem is een belangrijk schakel, maar niet altijd de sterkste schakel’, zegt projectleider Peter Baltus van LTO Noord.
Hij vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk boeren in de Veenkoloniën de ontwikkelde kennis en inzichten gaan toepassen. ‘We hebben veel geïnvesteerd in de koplopers. Dat moeten we blijven doen, maar het is nu ook tijd dat we het peloton meekrijgen. Er is een project in ontwikkeling waarbij als proef dertig à veertig boeren uit het peloton een dag lang een adviseur krijgen om te kijken wat er op het bedrijf te verbeteren valt.’
Naast bodem en bemesting komt vaak het thema precisielandbouw in projecten terug. Door de diversiteit aan landbouwgronden in de Veenkoloniën zijn technieken die aangeven waar een bemesting of beregening het meeste effect heeft, snel rendabel te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsspecifiek bekalken voor zowel de teelt van bieten als aardappelen.
Onder andere Jan Kamp van PPO werkt aan een plan om boeren te helpen om de nieuwste technieken op het gebied van precisielandbouw in de dagelijkse praktijk toe te passen. Het gaat vooral om het makkelijker maken van de techniek en het in euro’s zichtbaar maken van de voordelen. Het idee is om in het voorjaar van start te gaan met projecten om de invoering van precisietechnieken te versnellen.
De praktijknetwerken blijken een handig hulpmiddel om kennis te vergaren. Akkerbouwers die in vier of vijf praktijknetwerken zitten, is geen uitzondering. Niet iedereen maakt zich overigens zorgen over de vraag of het peloton wel kan meekomen. ‘Onze grond is duur. We moeten daarom gaan voor het maximale’, zo merkt een koploper op.

Geld voorschieten

De financiering van de praktijknetwerken is soms lastig, zo werd tijdens de bijeenkomst duidelijk. Dit komt vooral omdat de deelnemers eerst het geld moeten voorschieten voordat ze alle subsidie krijgen. Als een grote partij de aanvrager van het praktijknetwerk is, is het voorschieten van geld vaak geen probleem. Wel bij een netwerk met alleen boeren.
Als voorzitter van de Commissie Landbouw Veenkoloniën heeft professor Rudy Rabbinge belangrijk werk verricht. Zijn rapport ‘Perspectieven door Kracht’ was de inhoudelijke basis voor het innovatieprogramma. Als dank voor deze inzet bood gedeputeerde Staghouwer hem namens de Innovatieagenda voor dit voorjaar een symposium aan rond het thema rendementsverbetering.
InnovatieVeenkoloniën is een initiatief van Avebe, LTO Noord, Agrarische Natuurvereniging Oost-Groningen en de Agenda voor de Veenkoloniën. Deze partijen zijn een meerjarige samenwerking aangegaan, gericht op een duurzame en vitale agrosector in het Veenkoloniale gebied.