Reflectie

Wat gaat de tijd toch snel… Kerstmis komt eraan, terwijl het LLTB Jaarcongres nog fris in mijn geheugen zit. En het is toch alweer drie weken geleden dat we ons jaarsymposium hebben gevierd. Ik zeg uitdrukkelijk ‘gevierd’, want het was een feest die dag, een echt familiefeest. Er was ruimte voor serieuze zaken, maar ook vrolijke noten hebben de revue gepasseerd. Na afloop was er tijd om bij te praten met elkaar. En dat alles, omdat 2014 door de VN is uitgeroepen tot het Jaar van het agrarisch familiebedrijf.
In Nederland bestaat 69 procent van de bedrijven uit familiebedrijven, ruim 260.000, die samen voor een werkgelegenheid van 49 procent zorgen. Hun totale omzet bedraagt 320 miljard euro per jaar.
Deze bedrijven zijn veelal solide en hebben veel eigen vermogen dat ze geheel ter beschikking stellen aan hun bedrijf. In tijden van recessie ontslaan deze bedrijven minder snel personeel. Er is een grote besluitvaardigheid, omdat er maar één of twee sleutelfiguren rondlopen. Deze ondernemers kiezen voor continuïteit en niet voor snelle groei, waardoor ze minder snel investeren. Anderzijds is bedrijfsblindheid vaak latent aanwezig en dit kan vernieuwing in de weg staan.
Het bedrijf gaat over van generatie op generatie. Alhoewel het tegenwoordig geen vanzelfsprekendheid meer is dat kinderen het bedrijf willen overnemen. Kinderen kiezen hun eigen weg. En laten we eerlijk zijn, zo gemakkelijk zijn de bedrijven tegenwoordig niet meer over te nemen. De huidige ondernemingen zijn groter geworden, waardoor er meer kapitaal nodig is. Daar waar we tot voor korte tijd nog volop werden getriggerd om vooral te investeren en te kiezen voor groei, is nu geen euro meer te halen.
De wereld verandert en familiebedrijven moeten mee. Dit betekent dat wij als ondernemers scherp moeten blijven, de wereld moeten verkennen en constant helder moeten hebben wat we willen met ons gezin, ons bedrijf en ons leven. Wellicht iets om over na te denken tijdens de periode van bezinning en reflectie die voor de deur staat.
Ik wens jullie allemaal fijne kerstdagen en alle goeds voor 2015.

Elly Roebroek,