Doorbraak voor spuiwater in fruitteelt

Koen van Wijk‘De resultaten met de bladverwijderingsproef zijn spectaculair’, zegt fruitteler en initiatiefnemer tot het netwerk Wim van Wijk uit het Utrechtse ’t Goy. ‘Het verbaast velen hoe goed dit werkt. Als je het spuiwater op het juiste moment inzet, is het effect heel groot.’
Dat juiste moment was in dit geval het eerste weekend van november. ‘De temperatuur moet tijdens het spuiten en de dagen erna vrij hoog zijn.’ Door de bomen sneller van blad te ontdoen is de kans op ziekten en schimmels kleiner.
‘Dit is echt pionieren’, zegt fruitteler Cornelis Uijttewaal over fertigatie met spuiwater in de boomgaard. De hardfruitteler uit ‘t Goy nam de proef op de som met het toedienen van spuiwater aan het voedingswater dat via het druppelsysteem naar zijn bomen gaat.
Uijttewaal gebruikte het spuiwater als meststof. Andere telers uit het netwerk deden proeven met spuiwater als bladverwijderingsmiddel en als onkruidbestrijdingsmiddel. Het netwerk bestaat uit vijf fruittelers en twee varkenshouders. Andere opties zijn nog toepassing als gewasbeschermingsmiddel en bladmeststof. Door een meerwaarde te geven aan het restwater verduurzamen fruittelers hun bedrijfsvoering.

Interesse

Het netwerk presenteert deze week de resultaten van diverse experimenten, uitgevoerd onder wetenschappelijke begeleiding van PPO Fruit. De projectcoördinatie is in handen van Projecten LTO Noord.
De pluspunten en de knelpunten worden steeds duidelijker en de interesse vanuit de keten groeit.
De proef bij Uijttewaal maakte veel duidelijk over spuiwater als meststof. ‘Ik was in de eerste plaats benieuwd of het in technisch opzicht wel zou werken. Kon het systeem het wel aan en zou het niet verstopt raken?’
Hij liet het spuiwater vanuit een vat van 1.000 liter gewoon meegezogen worden door zijn watergiftsysteem naar de druppelleidingen die bij de bomen liggen. Op dezelfde manier waarop de kunstmesttank wordt aangezogen. ‘Ik heb in een blok van 1 hectare spuiwater in plaats van kunstmest toegediend. Technisch werkt het goed. De leidingen en druppelaars raakten niet verstopt.’
Doordat hij kan sturen op de EC-waarde, werd het zoutgehalte niet te hoog. Dat is belangrijk, want het spuiwater heeft een wat hogere EC-waarde, legt Uijttewaal uit.
‘Tijdens het hele seizoen hebben we maandelijks bladmonsters genomen. Daarbij hebben we nooit verschil gezien in groei. Ook de kleuring en de maat van de appels bleken in het proefblok hetzelfde als op de rest van het bedrijf.’
Doordat Uijttewaal op een vrij kalkrijke bodem zit, geeft de hoge zuurtegraad van het spuiwater met een pH-waarde van 3,2 weinig problemen.
Er zijn nog wel verbeterpunten, weet Uijttewaal. ‘De stikstofconcentratie van een liter spuiwater is wat te laag om het gehele seizoen de bemesting op peil te krijgen. Vooral midden in de zomer is het lastig.’
Een andere afstelling van de luchtwasser kan daarbij mogelijk voor een oplossing zorgen, meent Uijttewaal. De varkenshouder in het netwerk zoekt dat momenteel uit.

Bladverwijdering

Uijttewaal wil komend voorjaar zijn hele boomgaard met spuiwater bemesten. ‘Vroeg in het seizoen moet de lagere stikstofconcentratie geen probleem zijn. Tijdens de ontwikkeling van blad en bloesem moet de stikstof makkelijk opneembaar zijn. En dat is bij spuiwater het geval.’
Bij Wim van Wijk blijken dit jaar vooral de resultaten in bladverwijdering en bladvertering goed uit pakken. Bespuitingen met spuiwater op een perceel Jonagold zorgden voor een enorme versnelling van de bladval.
Na bespuiting met één keer 600 liter per hectare begin november bleek op 26 november al 60 procent van het blad verdwenen. Op een perceel waar twee keer gespoten werd liep dit op tot 85 procent. Op 3 december was het blad al voor 95 respectievelijk 98 procent van de bomen af. Ter vergelijking: op een onbehandeld deel hing nog 20 respectievelijk 35 procent van het blad. Ook in Elstar zijn de resultaten veelbelovend.