Natuurboerderij langs de IJssel

Sinds 2001 is de plek inclusief omliggende landerijen in bezit van Stichting De Nijensteen. Tot dit jaar exploiteerde de stichting een biologische fruitteelttak en een rundveehouderij met Brandrode runderen. Dat verandert nu.
‘Het bestuur van de stichting is tot de conclusie gekomen dat het beter is de agrarische activiteiten onder te brengen bij goed passende partners’, vertelt Theo Hoogeveen. Hij was tot dit jaar agrarisch bedrijfsleider bij De Nijensteen en heeft de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Momenteel begeleidt hij de bouw van Natuurboerderij Bakhuis.
Het plan voor de natuurboerderij is ontstaan in overleg tussen De Nijensteen en familie Hassink, die een eindje verderop langs de IJsseldijk in Oene een melkveebedrijf heeft. ‘Het balletje begon te rollen nadat ik eind 2012 reageerde op een advertentie waarin De Nijensteen een oproep deed aan belangstellenden om haar agrarische activiteiten over te nemen’, vertelt Albert Hassink. ‘Buurmans grond komt immers maar één keer beschikbaar.’
Hassink boert met zijn oom en tante en jongere broer in maatschap. Daarnaast helpen zijn ouders en overige familieleden mee in het bedrijf. ‘Net als De Nijensteen hechten we veel waarde aan duurzame landbouw in combinatie met beheer van natuur. Het was dan ook al snel duidelijk dat er goede mogelijkheden waren om elkaar te versterken.’
Stichting De Nijensteen bouwt Natuurboerderij Bakhuis en geeft de gebouwen inclusief 32 hectare grond in dertigjarige erfpacht aan maatschap Hassink. De grond is voor een deel agrarische grond en voor een deel grond met natuurbestemming.
Voor Hassink is het beheer van natuurgrond niet nieuw. Hij beheert al tientallen hectares natuurgrond die hij pacht van Staatsbosbeheer en sinds dit jaar ook van Geldersch Landschap. ‘Grondgebondenheid vinden we essentieel voor de toekomst van ons bedrijf. Natuurgrond kan daar een prima rol bij spelen. Momenteel zijn we ruimschoots zelfvoorzienend wat betreft de productie van ruwvoer. Dat willen we ook in de toekomst blijven.’
Al sinds 2004 is Hassink bezig om zijn veestapel om te schakelen van Holstein naar Fleckvieh. ‘Holstein-koeien kunnen niet goed uit de voeten met natuurgras. Met Fleckvieh gaat dat juist prima.’
Een grote uitdaging voor De Nijensteen en melkveehouder Hassink was het mogelijk maken van rundveestallen op de plek van de voormalige villa Bakhuis. Op de locatie rustte geen agrarische bestemming, om over een milieuvergunning en een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet nog maar te zwijgen.
Hoogeveen: ‘Uiteindelijk kwam het neer op het verwerven van draagvlak bij alle partijen voor ons plan dat natuur en landbouw combineert. Dat waren niet alleen gemeentelijke en provinciale overheden, maar bijvoorbeeld ook het waterschap, Staatsbosbeheer en de projectorganisatie van Ruimte voor de Rivier, die hier bij Veessen een hoogwatergeul realiseert.’ Hassink had 7 hectare grond in het gebied van de hoogwatergeul.
Om een toename van ammoniakdepositie op nabijgelegen Natura 2000-gebieden te voorkomen heeft De Nijensteen de ammoniakruimte overgenomen van twee agrarische bedrijven die stopten vanwege het project Ruimte voor de Rivier.

Landschapspark

Hoogeveen benadrukt dat Natuurboerderij Bakhuis een flinke maatschappelijke meerwaarde oplevert. ‘Naast aantrekkelijk ogende bedrijfsgebouwen ontstaat een landschapspark dat Hassink zal onderhouden. Ook betaalt De Nijensteen de kosten van het aanleggen van een fietspad over het terrein van de natuurboerderij. Gemeente Heerde sluit het fietspad aan op het bestaande wegennet.’
De nieuwe natuurboerderij krijgt ruimte voor 285 stuks jongvee. In mei 2015 is de nieuwe stal klaar. Voor het vrouwelijk jongvee komt er een stalgedeelte met roostervloer en ligboxen. Mannelijk jongvee krijgt de beschikking over een potstal in combinatie met enkele meters roostervloer achter het voerhek.
Hassink houdt in de nieuwe situatie alle geboren kalveren aan. ‘Sinds 2007 zijn we bezig met het afmesten van eigen stieren. Onze ambitie is om het vlees van de stieren als eerlijk streekproduct in de markt te zetten. We zoeken hiervoor nog vaste afnemers.’
Het is voor Hassink nog een stap te ver om over te schakelen op een biologische bedrijfsvoering zoals bij De Nijensteen het geval was. ‘We denken logisch, nog niet biologisch. Maar voor de toekomst sluiten we niets uit. Ik wil in ieder geval zo ver komen dat de melkkoeien weer naar buiten gaan. Maar ik weet nog niet precies hoe. Zelf ben ik opgegroeid met de koeien binnen.’