Nood telers glasgroenten hoog

Nieuws 20 dec 2014 om 12:00uur

De positie van het Nederlandse glasgroentecluster is volgens consultancybureau McKinsey op bijna alle punten zwak. Het is 1 voor 12, stelt LTO Glaskracht Nederland. Alleen in een gezamenlijke aanpak ligt ruimte voor verbetering.

Koen van WijkDe internationale concurrentiepositie, de marktstructuur en de financiële gezondheid van de teeltbedrijven, op alle fronten staat de Nederlandse glasgroenteteelt er beroerd voor. Dat blijkt uit de situatieschets die McKinsey maakte in het kader van fase 1 van het herstelplan.
Veel uitkomsten zijn geen verrassing. Toch is de situatie voor de glasgroenteteelt nog zorgwekkender dan gedacht, reageert LTO Glaskracht.
Woensdag werden honderden Nederlandse telers en de telersverenigingen geïnformeerd door McKinsey. Over een maand moeten zij besluiten of ze aanhaken bij fase 2, waarin het draait om de oplossingen.

Cultuurverandering

Alleen via een gezamenlijke aanpak en cultuurverandering is een weg uit de malaise te vinden, stelt McKinsey. De concurrentiepositie op de Europese afzetmarkt vanuit met name Spanje en Marokko is groot en wordt alleen maar heviger. Die landen investeren fors in kwaliteit met steun van de overheid en houden het voordeel van lage loonkosten, blijkt uit de analyse.
Bovendien wordt hun aanvoerseizoen steeds langer, ten koste van het Nederlandse seizoen. De afgelopen tien jaar draaiden Nederlandse telers alleen goed als er in het zuiden iets tegenzat. Ondertussen groeit de Europese markt voor groenten nauwelijks.

Inwisselbaar

De marktstructuur is op drie punten in het nadeel van de Nederlandse telers, vooral door machtsconcentratie bij retailers. De prijzen zijn voor hen wel transparant, maar voor de producent niet. De aanbieders mogen geen prijsafspraken maken, maar retailers kunnen wel vijf prijzen opvragen.
Ook veranderen zij goedkoop van leverancier vanwege de inwisselbaarheid van het product, hetgeen telers ook de grip op de prijs ontneemt.
Door de lange reeks slechte jaren is de financiële positie van telers uitgehold. Gebaseerd op cijfers van banken, LEI en telers over 2011-2013 heeft de helft een te lage kasstroom om de rente en aflossingen te kunnen voldoen. Nog eens 15 procent heeft te weinig geld voor vervangingsinvesteringen.
De solvabiliteit is in tien jaar gedaald van 68 naar 33 procent, doordat schaalvergroting en investeringen bleven doorgaan, de grondwaarde daalde en de verliezen zijn opgestapeld.