Bundeling met natuur pakt positief uit

‘De natuurplannen zijn al rond 2005 met veel bombarie gelanceerd, met het idee dat ze binnen een jaar konden worden gerealiseerd. Zeven jaar later werd er nog steeds fel over gediscussieerd.’ Wat dat betreft is Witte blij dat met het natuurakkoord knopen zijn doorgehakt. ‘De laatste ondernemer is inmiddels vertrokken uit Waal en Burg en kan door deelname aan een kavelruil op een bestaand bouwblok een nieuw melkveebedrijf oprichten.’
Voorzitter Han van Egmond van LTO Noord Texel merkte al vlot dat de gemoederen soms hoog oplopen. ‘Mijn voordeel is dat ik als toezichthouder ruimtelijke ordening in gemeente Hollands Kroon de weg weet in een ambtelijke organisatie en gemakkelijk ergens binnenloop om te informeren hoe de vlag er werkelijk bij hangt.’
Districtshoofd Trudy van der Zanden bij Staatsbosbeheer in Noord-Holland Noord juicht die opstelling toe. ‘Zo blijven we in gesprek ondanks de tegenstellingen. Laten we ook niet vergeten dat we elkaar landschappelijk kunnen versterken. Daarnaast is in enkele gebieden een kavelruil uitgevoerd. Dat is toch hét instrument om functies daar neer te leggen, waar ze gewenst zijn.’
Daarmee is Witte het eens. ‘Kavelruil functioneert per definitie op basis van draagvlak en vertrouwen.’ Hij nam zelf ook aan enkele ruilen deel. ‘We werden er niet enorm veel beter van. Het had zeker nut, maar soms schoven we met een perceel iets op om een collega ontwikkelingsruimte te geven. Hoe je het ook bekijkt: kavelruilen zijn vooral een kwestie van iemand iets gunnen.’

Schaduwwerking

Voor Van Egmond was dat ook een belangrijk argument richting zijn achterban. ‘Zonder kavelruil was Waal en Burg er niet geweest. Sommigen zullen dat niet erg hebben gevonden. Maar versnippering van natuurhectares over het eiland is niet goed voor de sector door de negatieve schaduwwerking die daarvan uitgaat op landbouwareaal.’
Van Egmond voerde daarom intern scherpe gesprekken. ‘Sommigen vroegen zich af: is dit akkoord geen verraad aan de achterban? Uiteindelijk zien we nu toch meer perspectief dan wanneer de ruimtelijke onduidelijkheid nog steeds boven het eiland zou hangen. Hoewel veel agrariërs de natuurorganisaties nog steeds met argusogen volgen.’
Van der Zanden merkt dat er extra kritisch wordt gelet op wat de natuurorganisaties doen. ‘Ik snap dat ook wel want nu we zijn begonnen aan de uitvoering, worden de gevolgen voelbaar.’
‘Toch snap ik de onrust, uit angst voor verzilting. Wij moeten transparant zijn over de actuele stand van zaken en de onderzoeken daarnaar. Ondernemers hebben daar recht op. Hun inkomen hangt ervan af. We houden de vinger aan de pols en hoop dat we nu bij elkaar om tafel blijven zitten. Het akkoord is een eerste stap, maar we komen elkaar nog vaak tegen. Ook op andere dossiers.’
Dat is ook waarom het bestuur van LTO Noord heeft geprobeerd een omslag teweeg te brengen. Van Egmond: ‘Bijvoorbeeld door enkele keren per jaar een ‘benen-op-tafelgesprek’ te voeren met Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Daar kunnen we in informele sfeer vertellen wat ons bezighoudt en dwars zit.’ Ook Van der Zanden hecht daar waarde aan. ‘Oog hebben voor de ander helpt. Alleen met begrip voor elkaars belangen komen we verder.’