Vrijwillige kavelruil hard nodig

Berrie Klein Swormink‘De laatste jaren zien we dat boeren steeds meer aandacht schenken aan de bodem en alles wat daarin gebeurt’, zegt projectadviseur Inge Hageman van LTO Noord. ‘Ook daarbij vervult kavelruil een nuttige rol. Bij percelen die niet ver weg liggen, lukt het beter om de bodem te koesteren en optimaal te voeden.’

Maatschappelijke voordelen

‘Naast voordelen voor de betrokken agrariërs heeft kavelruil maatschappelijke voordelen’, zegt Oene de Jong van Projecten LTO Noord. ‘Denk aan de afname van het aantal verkeersbewegingen op plattelandswegen. Dat vergroot de verkeersveiligheid en bespaart wegenonderhoud. Vergroting van huiskavels verbetert voor rundveehouders de mogelijkheden om weidegang toe te passen en vervult daarmee een maatschappelijke behoefte.’
De Jong en Hageman constateren dat vrijwillige kavelruil een modern en populair middel is om te werken aan structuurverbetering in de landbouw.
Hageman: ‘Traditionele ruilverkavelingen met een lange looptijd van vaak meer dan vijftien jaar passen minder goed bij de steeds sneller gaande ontwikkelingen in de agrarische sector. Bovendien zijn ze te duur. Vrijwillige kavelruil is binnen enkele jaren af te ronden. Doordat bedrijven blijven groeien, zien we steeds vaker dat in een gebied enkele jaren na een vrijwillige kavelruil een volgende kavelruil van de grond komt.’

Kavelruilbegeleider

Om daadwerkelijk tot een grondruil te komen, zijn inspanningen nodig. Daarbij speelt Projecten LTO Noord een grote rol. ‘We werken als kavelruilbegeleider’, vertelt Gré de Groot van Projecten LTO Noord. ‘Maar we doen daarnaast nog veel meer. We kunnen bijvoorbeeld samen met de plaatselijke LTO Noord-afdeling aanjager zijn van een kavelruilproject in een gebied en fungeren als gesprekspartner voor alle betrokken partijen. Naast grondeigenaren zijn dat onder meer het Kadaster en de provincie. Ook werken we als procesondersteuner en verzorgen we de communicatie rond een kavelruil.’
Vrijwillige kavelruil is niet alleen populair, maar gaat ook met zijn tijd mee. Zo lijkt het een trend te worden om naast verbetering van de agrarische structuur aandacht te schenken aan andere zaken die in een gebied nodig zijn. ‘Denk bijvoorbeeld aan het realiseren van een strook grond voor waterberging’, zegt De Jong.
Hageman stelt vast dat de beschikbaarheid van voldoende grond de belangrijkste voorwaarde is om een kavelruil tot een goed einde te brengen. ‘Als er in een gebied maar een grondpot is met hectares om te schuiven, dan lukt het meestal wel.’
Ook de werkwijze bij vrijwillige kavelruil verandert. De Jong: ‘Steeds vaker gaan we met een groep boeren bij elkaar zitten met de kaart op tafel. Dat is best spannend. Het voordeel is echter dat ondernemers ook de belemmeringen bij hun collega’s zien. Vaak boeken we met deze aanpak sneller resultaat dan wanneer een kavelruilbegeleider belangstellende boeren één voor één bezoekt en hun wensen inventariseert.’
Ondernemers die kansen zien voor kavelruil, kunnen zich melden bij hun plaatselijke LTO Noord-afdeling of bij Projecten LTO Noord, tel. (088) 8886677.