‘Hier leren we jongeren hoe te weiden’

Katrien van den Brink probeert boven het harde geraas uit te komen: ‘Gaat het goed?’, roept ze belangstellend naar een van de monteurs. ‘Lukt het allemaal?’ Ze is innovatiemanager melkveehouderij bij Aeres Praktijkcentrum Dronten en volgt de bouw op de voet.
Vanaf 1 april, na de afschaffing van de melkquotering, worden er tachtig koeien in de stal gehouden. De dieren worden maximaal geweid op de 40 hectare tellende huiskavel. ‘De percelen liggen vlak naast de spoorbaan en woonwijk. Burgers kunnen dus dagelijks genieten van onze koeien’, zegt Van den Brink enthousiast.
De maatschappelijke issues rondom weidegang waren een belangrijke drijfveer om te komen tot deze nieuwe weidestal. ‘Als onderwijsorganisatie speelt de Aeres Groep een belangrijke rol in de toekomstige veehouderij. Veel bedrijfsopvolgers volgen bij ons een opleiding op vmbo-, mbo- of hbo-niveau. In de weidestal leren we hun hoe ze koeien kunnen weiden.’
Dat is hard nodig, vindt de innovatiemanager. Want veel jongeren beschikken niet meer over de basiskennis over beweiding. ‘Op veel melkveebedrijven worden de koeien immers jaarrond opgestald.’ Ook melkveehouders kunnen in de toekomst in de weidestal terecht. Samen met Stichting Weidegang ontwikkelt Aeres trainingen daarvoor.
In de weidestal wordt in eerste instantie gekozen voor stripgrazen. Er zijn veel raakvlakken met het Ierse weidesysteem. Doel is melk te produceren van louter ruwvoer. Er wordt dus geen krachtvoer aangekocht.
‘Mochten we toch krachtvoer willen voeren, dan zullen we het zelf verbouwen. We gaan verder uit van een melkproductie van 6.000 kilo per koe per jaar. Omgerekend is dat 12.000 kilo melk per hectare. Er is een sterke link naar grondgebondenheid en verantwoord produceren’, vertelt Van den Brink.
Volgens de innovatiemanager is er lang nagedacht over de ideale weidekoe die op het bedrijf zou passen. ‘We zoeken een kleinere koe met veel inhoud. In ieder geval willen we starten met een complete veestapel, die we in één keer overnemen van een stoppende veehouder. Van daaruit willen we verder fokken naar de ideale weidekoe.’ Het streven is om te komen tot een voorjaarskalvende veestapel, waarbij de koeien in de winter tegelijk droogstaan.
De weidestal kent geen ligboxen, maar heeft één open ruimte met een ligbed van stro. Aan de westzijde kunnen de koeien vreten uit een zogenoemde feedwall. Dit is een voergoot die veel weg heeft van een trog. Aan de buitenzijde van de stal is de trog te vullen met een voermengwagen. ‘Het systeem is overgewaaid uit Scandinavië. Het heeft als voordeel dat je kunt besparen op het dakoppervlak. Ook hoef je het voer niet aan te schuiven en blijft het langer vers’, licht Van den Brink toe.
Aangezien de stal geen voerhekken heeft, is er een management-rail gemaakt. Hieraan kunnen koeien snel worden vastgezet voor bijvoorbeeld bedrijfsbegeleiding.
De weidestal is een fors gebouw van 35 meter breed, 80 meter lang en 12 meter hoog. Toch oogt het pand door de gelamineerde houten dakspanten warm en vriendelijk. ‘We wilden de weidestal mooi inpassen in het landschap, zodat het voor de bewoners van de naastgelegen woonwijk ook prettig is om naar te kijken’, zegt Van den Brink.
Binnenkort wordt het staldak voorzien van 350 zonnepanelen. Dit is goed voor een stroomproductie van 55.000 kilowatt per jaar. Er liggen plannen om de woonwijk in de toekomst te voorzien van elektriciteit.
Op een ander deel van het dak komt een experimenteel moerasdak. Denk aan een soort helofytenfilter met planten waardoor het erfspoelwater wordt geleid.

Renovatie

Naast de bouw van de weidestal wordt er fanatiek gesleuteld aan de dertig jaar oude Flevolandstal. Er worden twee aparte bedrijfssystemen in gemaakt van twee keer zestig koeien. Er klinkt muziek uit de boxen en een monteur sjouwt met een gereedschapskist door de stal.
De voormalige 2 x 8 visgraatstal in het oude gedeelte van de Flevolandstal is gerenoveerd. In deze ruimte worden binnenkort zestig koeien gemolken. Ook komen er twintig individuele voerweegbakken waar CAH Vilentum en ForFarmers Hendrix veevoedingsonderzoek gaan doen.
Aan de oostflank van de stal is een nieuw stalgedeelte aangebouwd met zestig ligboxen. Er is ook een robotunit geïnstalleerd. Derdejaars studenten van CAH Vilentum in Dronten gaan dit bedrijfssysteem runnen. Elk half jaar krijgen twaalf studenten er de verantwoordelijkheid.
Tot die tijd moeten de monteurs nog veel werk verzetten. Het zal nog even duren voordat de busjes van technische bedrijven en de vele bulten zand zijn verdwenen. Van den Brink: ‘Maar dan kunnen de toekomstige veehouders hier eindelijk aan de slag.’