Grote jongens kopen grond en bedrijf

Goede en grote kavels worden relatief snel verkocht. De vraag en de transacties komen vooral uit de noordelijke helft van Nederland.
De vraag naar agrarische grond blijft, constateren de makelaars. Maar dat leidt niet per definitie tot een stijgende grondprijs. In het noorden en oosten stijgen de prijzen voor akkerbouw- en grasland licht. In het westen en zuiden blijven de grondprijzen redelijk stabiel ten opzichte van 2013.
Vanuit de provincies Friesland, Flevoland, Groningen en Drenthe is er ook vraag naar complete melkveebedrijven.

Grote bedrijven

‘Het zijn vooral de grote bedrijven die uitbreiden’, zegt voorzitter Arjan van der Waaij van de vakgroep Agrarisch & Landelijk Vastgoed van de NVM. ‘Ondernemers kopen een tweede bedrijf voor een zoon of dochter of als tweede locatie om bijvoorbeeld het jongvee te plaatsen.’
Van de ruim negentig bedrijven die de NVM-makelaars in de verkoop hebben, zijn er ruim vijftig stuks verkocht. ‘70 procent van die transacties vond plaats in het noorden’, zegt Van der Waaij.
De grondprijzen zijn het hoogst in Flevoland, de Kop van Overijssel en de Wieringermeer. Daar wordt voor grasland en bouwland gemiddeld tussen de 70.000 en 80.000 euro per hectare betaald.
In de Veenkoloniën en het Oldambt, Zuidwest-Nederland en West-Brabant liggende prijzen voor grasland het laagst: tussen de 40.000 en 45.000 euro per hectare.
In de akkerbouw was de handel redelijk goed het afgelopen jaar. Van de 28 bedrijven die werden aangeboden, zijn er veertien verkocht. Dat zijn bedrijven met grond en gebouwen.

Varkens en pluimvee

De transacties in varkensbedrijven liggen nagenoeg stil. Volgens de NVM-makelaars lukt het bijna niet om financiering te krijgen voor overnames. Van de ongeveer 85 varkensbedrijven die zij in de verkoop hebben, zijn er vorig jaar achttien verkocht.
Alle verkochte varkensbedrijven zijn moderne bedrijven. De oudere bedrijven blijven vaak jaren te koop staan. Met een geringe vraag en een hoog aanbod zakken de prijzen, stellen de makelaars.
Door de slechte eierprijzen is er weinig handel in onroerend goed in de pluimveesector. Er werden slechts zes bedrijven verkocht in 2014 op een aanbod van 25 bedrijven. ‘We merken dat legkippenhouders soms delen van hun bedrijf leeg laten staan’, zegt makelaar Jaap Ridderhof uit Barneveld. ‘Laat is dan beter dan produceren onder de kostprijs.’

Herschikking

De NVM-makelaars verwachten dat een herschikking in de vleeskalverhouderij onvermijdelijk is. Door de afschaffing van de toeslagrechten gaat een gemiddeld bedrijf er vanaf volgend jaar zo’n 50.000 euro op achteruit.
‘Vraag en aanbod van kalverbedrijven zijn nu niet in balans’, merkt Ridderhof. ‘Bedrijven die willen kopen, krijgen de financiering niet rond. Bedrijven die willen verkopen, vragen hoge prijzen omdat ze hun investeringen willen terugkrijgen.’
In de glastuinbouw is er nog steeds sprake van veel gedwongen verkopen, blijkt uit de informatie van de NVM-makelaars. De glastuinbouwbedrijven die te koop komen, moeten vaak meer dan helft in waarde dalen voor er interesse is bij kopers, stellen de makelaars.
‘Als een bedrijf tien jaar geleden 10 miljoen euro waard was, dan ligt de verkoopprijs nu rond de 3 of 4 miljoen euro’, zegt Van der Waaij. ‘Vaak zijn tien jaar oude bedrijven al verouderd en zijn de productiesystemen die erin zitten niet meer bruikbaar.’

Russische boycot

De Russische boycot heeft weinig effect gehad op het aanbod van glastuinbouwbedrijven, stellen de makelaars.
De Rabobank kocht dit jaar acht tot tien glastuinbouwbedrijven op. Die werden vervolgens gesloopt.