Tweede Kamer sympathiseert met stromest

Berrie Klein Swormink‘Stromest is de beste bodemverbeteraar die er is’, zegt boegbeeld Jos Bolk van LTO Noord Vleesveehouderij. ‘Ondernemers in diverse agrarische sectoren weten dat en gebruiken graag stromest vanwege het positieve effect op de bodemvruchtbaarheid en de positieve bijdrage aan het organische stofgehalte van de grond. Vanuit bijvoorbeeld de akkerbouw en de boomteelt is er altijd veel vraag naar stromest.’
‘Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid stimuleert het werken aan organische stof in de bodem en dus het gebruik van deze mest. Stromest past dan ook perfect bij de duurzame landbouw die we graag willen’, aldus Bolk. ‘Het is ook nog de vraag of er wel geschikte manieren zijn om stromest te verwerken. Waarschijnlijk lukt dat alleen via verbranding. Bij de duurzaamheid daarvan kun je ook vraagtekens plaatsen.’
Stromest komt niet alleen voor in de vleesveehouderij, maar ook in andere veehouderijsectoren, vooral in de geiten- en schapenhouderij. Bolk: ‘We hebben ons terdege gerealiseerd dat een vrijstelling van de verwerkingsplicht voor stromest zou betekenen dat er van andere mestsoorten een groter percentage verwerkt zal moeten worden. Wat ons betreft weegt dat echter niet op tegen de argumenten om voor stromest geen mestverwerkingsplicht te hanteren.’
Ook dierenwelzijn speelt volgens het boegbeeld een rol. ‘Stromest is doorgaans verbonden aan diervriendelijke huisvestingssystemen. Een verwerkingsplicht zou een ontmoediging voor de bouw van diervriendelijke huisvesting kunnen betekenen.’

Lastig

Ondanks sterke argumenten om stromest buiten de mestverwerkingsplicht te houden, wilde Dijksma er niet aan beginnen. ‘Het ministerie van EZ vond dat maar lastig’, zegt Wiebren van Stralen, beleidsadviseur milieu & veehouderij bij LTO Noord. ‘Volgens de ambtenaren zou stromest als mestsoort moeilijk te definiëren zijn. De Meststoffenwet biedt daarvoor onvoldoende handvatten omdat er geen huisvestingssystemen in worden genoemd.’
Door te lobbyen lukte het in de loop van 2013 om de staatssecretaris zover te krijgen om een ontheffing voor de verwerkingsplicht van stromest in de mestwet op te nemen.
Maar in de wet- en regelgeving die op 1 januari 2014 in werking trad, was de vrijstelling nog niet uitgewerkt. Dijksma kondigde aan dat de ontheffing voor stromest vanaf 1 januari 2015 zou gelden. ‘Dat zou betekenen dat veehouders met stromest in 2014 toch met een mestverwerkingsplicht te maken zouden krijgen. Dat was voor ons onacceptabel’, aldus Bolk.
Wederom kwamen bestuurders en beleidsmedewerkers van LTO Nederland in actie om de staatssecretaris op andere gedachten te brengen. ‘Achter de schermen is er veel gebeurd. We hebben ons vooral gericht op het goed informeren van leden van de Tweede Kamer. Dat bleek uiteindelijk succesvol.’
In de Tweede Kamer was het SGP’er Elbert Dijkgraaf die de lobby voor stromest aanvoerde. Hij diende meerdere moties in om Dijksma te bewegen de verwerkingsplicht voor stromest ook voor 2014 te schrappen. De staatssecretaris bleef zich lang verzetten tegen de wensen van de Tweede Kamer.
Van Stralen concludeert dat stromest een onderwerp is dat in de Tweede Kamer veel sympathie opwekt. ‘De laatste motie van Dijkgraaf kreeg steun van alle partijen. Door dit kamerbrede verzet is het gelukt om ook de verwerkingsplicht voor stromest in 2014 met terugwerkende kracht van tafel te krijgen.’
Inmiddels is de vrijstelling van de verwerkingsplicht voor stromest naar tevredenheid van LTO Noord geregeld. De vrijstelling geldt voor alle veehouderijbedrijven waar ten minste twee derde van de dieren gehuisvest is in strostallen.
Bolk: ‘Veehouders met stromest en een mestoverschot moeten dat overschot op een verantwoorde manier afzetten. Daar is niets aan veranderd en dat is ook prima. Wel hebben we bereikt dat een goede voedingsstof voor de bodem behouden blijft voor de landbouw.’