Van onderop

Geen verrassende resultaten uit de onderzoeken van McKinsey naar de situatie in de (glas)tuinbouw. We staan er sectoraal zeer slecht voor. Iedere teler weet dat maar al te goed en de recente onderzoeken van het afzetmanifest en de conclusies van stichting STAP spraken al voor zich.
De mensen van McKinsey hebben dezelfde resultaten geconcludeerd (of gekopieerd, maar waarom ook niet want het zijn de feiten). Er moet iets veranderen, anders zal de sector razendsnel krimpen.
Kwekers, maar ook toeleveranciers, adviseurs enzovoorts, enzovoorts. Er zijn voorbeelden genoeg van sectoren waarmee het zo is gegaan.
Om te voorkomen dat ook dit initiatief weer sterft in schoonheid, zal een aantal zaken anders moeten dan destijds bij stichting STAP.
Het afzetmanifest strandde doordat er geen telers bij betrokken waren, het initiatief van STAP strandde doordat stakeholders het maar lastig vonden, bottom-up initiatieven die tegen wat heilige huisjes schopten.
Om te voorkomen dat de huidige poging weer strandt, moet er gezamenlijk worden opgetrokken. Het kan alleen maar slagen als er sectorbreed wordt gesteund en geduwd.
Zelfs nu hoor je nog geluiden van kwekers en organisaties die zich uitspreken tegen het gezamenlijk optrekken in de zoektocht naar een oplossing om te komen tot betere rendementen.
Individuen of partijen die het denken beter te weten of denken dat ze door het telen van een bepaald segment of (op dit moment) de laagste kostprijs hebbende, het wel te gaan redden.
Allemaal tijdelijk, er zal structureel wat moeten veranderen. Maar veranderen is een van de moeilijkste dingen die er zijn. Het is natuurlijk best eng om van de geëffende paden af te wijken.
Zoals het al heel lang gaat in afzetland is natuurlijk de veiligste weg, daar zijn we mee opgegroeid. Maar we zullen mee moeten in de veranderende wereld om ons heen.
Het kan, maar alleen vanuit de producenten gaat het niet lukken. Er moet gezamenlijk worden opgetrokken met overheden en banken.
Om een succesvolle kentering teweeg te brengen, moeten er zo veel mogelijk telers en partijen meedoen. Lukt dit niet goedschiks, dan mag het wat mij betreft ook kwaadschiks.
Overheid, Rabobank, telers; isoleer collega’s en partijen die niet wensen mee te werken aan een toekomst voor de sector. Wie niet mee wil of het denkt alleen beter te kunnen, buitensluiten.
Misschien heeft de financierder op deze manier wel de makkelijkste en snelste sleutel in handen.

Johan Reedijk