Geïntegreerd heeft veel gezichten

In de akkerbouw is veel aandacht voor verbetering van spuittechnieken. Nieuwe systemen met luchtondersteuning of bijvoorbeeld met de Wingssprayer zijn erop gericht drift te reduceren zonder in te boeten op de effectiviteit van de bespuiting.
Ook de ontwikkeling van precisiebespuitingen met behulp van gps zet door. Het gaat daarbij om plaatsspecifieke toepassingen met zo mogelijk variabele doseringen. Met de juiste sensortechnieken, eventueel zelfs met de hulp van drones, zijn gewaskaarten te maken.
Een voorbeeld van plaatsspecifieke toediening van middelen is bij loofdoding in aardappelen. Dit gebeurt al op grote schaal in de praktijk waarbij de dosering wordt aangepast aan de vitaliteit van het aardappelloof, zoals gemeten met een gewassensor. De besparing op het middelenverbruik kan oplopen tot 50 procent.

Voor de mechanische onkruidbestrijding in plantrijen zijn al veel technieken ontwikkeld. Dit is vooral interessant voor biologische bedrijven, maar ook vollegrondsgroentetelers maken veel gebruik van schoffelbalken in hun gewassen.
Naast diverse soorten vingerwieders, torsiewieders en technieken met wiedeggen komen er steeds meer schoffelmachines op de markt die cameragestuurd zijn. De camera’s maken onderscheid tussen onkruiden en cultuurplanten en sturen op basis daarvan de schoffelmessen aan. De modernste schoffelmachines die werken met camera’s, hebben een vrij hoge capaciteit. Rijsnelheden tot 6 kilometer per uur vormen vaak geen probleem.

De Nederlandse glastuinbouwsector staat voor de uitdaging (Green Challenge) van een vrijwel emissie- en residuvrije productie met een sterk verminderde afhankelijkheid van chemische middelen.
Hiervoor zijn robuuste teeltsystemen nodig. In het vrucht- en bloemoogstteeltsysteem waar alleen vruchten of bloemen worden geoogst, is de geïntegreerde bestrijding het meest ontwikkeld. Doordat het grootste deel van het ecosysteem, bijvoorbeeld tomaten- en gerberaplanten, in de kas blijft, valt hier een biologisch systeem op te bouwen met een paraat leger van natuurlijke vijanden.
In het totaaloogsysteem, bijvoorbeeld de teelt van potplanten of bladgroenten, blijft er geen ecosysteem in de kas over en moet afweer steeds weer worden opgebouwd. Daar ligt een grote uitdaging in kennisontwikkeling. Via het vierjarige project ‘Green Challenge’ wordt hieraan gewerkt waarbij alle stakeholders worden betrokken: telers, onderzoekers, adviseurs, industrie, marktpartijen, NGO’s en overheid.

In de fruitteelt vraagt de suzuki-fruitvlieg aandacht. Omdat deze fruitvlieg zijn eitjes in onrijp fruit legt, is bestrijding lastig. Een strategie van geïntegreerde gewasbescherming lijkt het meest effectief. De maatregelen in een vroeg stadium krijgen de meeste aanbeveling. Strenge bedrijfshygiëne is het krachtigste middel dat momenteel voorhanden is.
Telers moeten consequent alle rijpe vruchten uit het gewas verwijderen, gevallen en rotte vruchten apart verzamelen en afvoeren en geoogst gewas zo veel mogelijk schoonplukken.
Voor de bestrijding is Tracer een effectief middel. Eind 2014 is een uitbreidingsaanvraag hiervoor goedgekeurd, onder meer voor gebruik in zachtfruit.
Bij kersen, maar ook in ander fruit, is het afdekken van boomgaarden met gaas nuttig.
Systemen voor het wegvangen en monitoren van de suzuki-fruitvlieg hebben zich nog niet bewezen volgens PPO Fruit in Randwijk, omdat de relatie tussen de vangst en de aantasting nog nauwelijks is te leggen.
In de boomkwekerij is dit jaar het Koepelproject Plantgezondheid gestart. Daarmee wil de sector een verschuiving bewerkstelligen van probleembestrijding naar probleempreventie. Het project loopt van 2015 tot 2018 en heeft vier speerpunten: preventie en weerbaarheid, biodiversiteit, nieuwe technieken en emissiebeperking van gewasbeschermingsmiddelen. Bij proefnemingen werkt de boomkwekerij samen met andere sectoren.
De boomkwekerij is de grootste producent van langbloeiende gewassen en levert een belangrijke bijdrage aan de voedselvoorziening van onder andere bijen. Het project wil kwekers hiervan bewustmaken en hoopt een omslag te realiseren in de benadering van plantgezondheid. Opdrachtgever is de Raad voor de Boomkwekerij.

De Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB) heeft eind vorig jaar ‘Gezonde Bollen, Bloeiende Sector’ gepresenteerd. Met dit actieplan wil zij tot een duurzame bloembollensector komen. In het plan staat dat de bollensector de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater drastisch wil terugdringen. De normoverschrijding moet in 2018 met 75 procent zijn gereduceerd, in 2023 met 98 procent.
Dat wil de bollenteelt bereiken met driftbeperkende spuittechnieken, door erfemissies aan te pakken, chemievrije bewaring te propaganderen en chemische grondontsmetting te vervangen door biologische alternatieven. Coating van bollen, inzet van biologische bestrijders en certificeringssystemen voor middelengebruik zijn andere maatregelen van de KAVB.