Teelt chrysant op water onder de loep

Joost van WinsenWageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk doet sinds 2009 onderzoek naar de teelt van chrysant op water, waarbij de focus vooral ligt op de weerbaarheid tegen fusarium-aantastingen. Aantasting van de wortels door Fusarium solani blijkt in de praktijk een belangrijk knelpunt bij de teelt op water.
In voorgaande jaren richtte het onderzoek zich op het fysisch en chemisch beïnvloeden van de weerbaarheid van de planten. Dit jaar hebben de proeven een biologische benadering, zegt onderzoeker Tycho Vermeulen van Wageningen UR Glastuinbouw.
In een kleinere proefopzet dan in 2014 proberen de onderzoekers te achterhalen wat de interacties zijn in het microleven in het water. Vermeulen verwacht dat dit onderzoek nog enige jaren zal vergen, omdat er nog bitter weinig bekend is over de werking van micro-organismen in water. ‘Eigenlijk moeten we het werk van de grond af opbouwen.’
Het onderzoek moet bepalen of een actief bioleven de planten kan beschermen tegen een besmetting met Fusarium solani. Hiervoor hebben de onderzoekers de middelen Compete Plus, Mycostop, Rhizovitaal en Trianum*P toegediend aan het water.
De chrysanten zijn in de eerste teeltronde niet besmet geraakt, waardoor over het gebruik van de middelen geen uitspraken mogelijk zijn, aldus Vermeulen. In eerdere proeven met chrysant bleken nuttige micro-organismen in water positief te werken op de wortelontwikkeling, groei en de ziekteweerbaarheid.
Het onderzoek bij Wageningen UR Glastuinbouw vindt plaats binnen het programma Glastuinbouw Waterproof. Het wordt onder andere gefinancierd door de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, het Productschap Tuinbouw en het landelijke samenwerkingsverband van chrysantentelers

Betere voedselvoorziening

Begin 2013 startte bij het bedrijf Kreling in Bruchem een demonstratieproef van teelt op water, omdat eerder onderzoek naar chrysantenteelt op water onder andere leidde tot een ruim 20 procent hogere productie. De teelt op water zorgt voor een veel betere voedselvoorziening en het gewas kan rustiger doorgroeien omdat het niet hoeft te worden nat gemaakt.
Dit praktijkonderzoek bij Kreling loopt nog steeds. In Bruchem wordt onder andere geteeld op een nieuw aangelegd wortelsproeisysteem.
Proeftuin Zwaagdijk is begin dit jaar gestart met een proef van chrysantenteelt op water die los staat van de navorsingen in Bleiswijk en Bruchem. Het doel van dit onderzoek is om een duurzamer en zuiniger teeltsysteem voor de chrysant te ontwikkelen.
Inmiddels is de eerste teelt chrysanten in Zwaagdijk geoogst. ‘Die is goed gegaan en de productie is vergelijkbaar met die in de volle grond’, zegt onderzoeker Matthijs Blind van de proeftuin.

Twee systemen

Bij het onderzoek in Zwaagdijk zijn onder andere de teeltbedrijven Fred van Paassen en Bovebo en veredelaar Dekker Chrysanten betrokken. Het verschil met Bleiswijk en Bruchem ligt vooral in het teeltsysteem.
Proeftuin Zwaagdijk maakt gebruik van het Botman Hydroponics-systeem, terwijl op de twee andere locaties het Kreling-systeem wordt gehanteerd. De houder waarin de chrysant zit is anders bij de twee systemen. De planten zitten in het Kreling-systeem in V-goten; bij het Botman-systeem gaat het om een teeltbak die op water drijft.
Volgens Blind duurt het onderzoek in Zwaagdijk twee teelten lang. Mogelijk dat er nog een derde teelt volgt.
Vraagstukken in het onderzoek zijn onder meer het effect van de watertemperatuur en de samenstelling van de meststoffen in het water op de groei van de chrysanten, en hoe ziektes kunnen worden voorkomen. ‘Vooral in de warmste periode van het jaar is dat laatste één van de grootste uitdagingen van de proef’, meent Blind.
Het grote voordeel van de teelt op water ten opzichte van de vollegrondsteelt is dat emissies van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater worden voorkomen.