Bollenbehandeling nieuwe stijl

‘Mijn vader is in 1980 met het bedrijf naar de huidige locatie verhuisd omdat het land zeer verspreid lag in de Egmonden. Dat heeft gelukkig goed uitgepakt. Qua verkaveling hebben we het hier aardig voor elkaar: we hebben ongeveer 35 hectare land achter onze bollenschuur. Daarnaast huren we nog 10 hectare grond bij.’

Innoveren

Volgens de bollenkweker probeerde zijn vader al de bedrijfsvoering te verbeteren. ‘Innoveren zit als het ware in onze genen. We zijn altijd bezig met verbeteringen. Dat kan op allerlei manieren, want het bloembollentelersvak is veelomvattend’, stelt hij.
‘Ik weet inmiddels hoe belangrijk een gezonde bodem is: daar ligt de basis voor weerbare en vitale planten. Ik gebruik steeds minder chemicaliën om het bodemleven zo natuurlijk mogelijk te houden. Gelukkig merken we dat chemiebedrijven de noodzaak daarvan ook inzien en een omschakeling willen maken.’
De laatste jaren besteedt Van Schagen meer aandacht aan marketing dan in het verleden. ‘Ik heb een aantal goede medewerkers, die gedreven zijn om het beste uit het bedrijf te halen. Daardoor heb ik mijn handen vrij om regelmatig elders informatie op te doen. Daarnaast werk ik steeds meer samen met andere kwekers, bijvoorbeeld in telersverenigingen.’
Bij het zoeken naar verbetering en vernieuwing heeft de ondernemer in 2006 een nieuwe duurzame schuur in gebruik genomen, met aan de zonkant een energiedak. In 2014 ontving het bedrijf een stimuleringsbijdrage van 10.000 euro van het innovatiefonds voor telers voor de eco-combidouche.
‘We kweken hier verschillende soorten bollen en knollen: tulpen, narcissen, muscari, allium en gladiolen. Alle gewassen moeten worden ontsmet, voordat we ze planten. Daarnaast hebben sommige een warmwaterbehandeling nodig om ziektes tegen te gaan’, legt Van Schagen uit.
‘Verder kun je tulpenbollen gemakkelijker pellen als je ze nat maakt, drijfzinken we gladiolenknollen, dat wil zeggen dat we ze onderdompelen, zodat de slechte exemplaren boven komen drijven. Allemaal behandelingen waarvoor water nodig is. Ik zocht naar een milieuvriendelijke manier om dat te kunnen doen.’
In 2009 kwam de bollenkweker in contact met Theo van der Veeken van machinefabriek Agrin-Serv in Nagele, die een installatie had ontwikkeld voor het ontsmetten van bollen en uien. ‘Ik legde hem mijn ideeën uit over wat de installatie zou moeten kunnen, dat wil zeggen vier verschillende behandelingen’, zegt Van Schagen. ‘De machinebouwer had niet meteen een oplossing, maar is op zoek gegaan naar technische mogelijkheden en kwam na drie jaar terug met een voorstel. Ik zag wel wat in zijn plan en daar zijn we mee aan de slag gegaan.’
Vanwege het innovatieve karakter kreeg de bloembollenteler subsidie van provincie Noord-Holland. ‘In 2014 heeft Agrin-Serv de eco-combidouche bij ons neergezet. Afgelopen herfst hebben we proefgedraaid met de installatie voor het ontsmetten van bollen. Natuurlijk zaten er wel wat kinderziektes in, maar die hebben we in goed overleg kunnen oplossen’, zegt hij.
Voor toekomstige geïnteresseerden ontwikkelt Agrin-Serv nog een module waarmee kwekers fusten en kisten kunnen reinigen om te voorkomen dat er besmetting met bacteriën en schimmels optreedt.
De eco-combidouche bestaat uit een rollenbaan, waarop een ‘trolley’ rijdt, een mobiel karretje met een kap, die precies over een kist past. De trolley, die omhoog en omlaag kan bewegen, verplaatst de kisten naar het kookbad, waarin twee kisten passen, en laat ze daarin zakken. In het bad zitten toevoerslangen en een rooster en een temperatuurregeling.
Het bad heeft een dermate groot volume, dat de bollen in de vloeistof kunnen drijven, waardoor ze rondom en egaal worden bedekt. Een computer stuurt de processen aan, met vooraf instelbare programma’s, waardoor het mogelijk is ’s nachts al behandelingen uit te voeren.

Energiebesparing

Met de nieuwe machine bespaart het bedrijf zo’n 40 procent energie, doordat de warmtewisselaar van de cv-installatie de temperatuur regelt. Ook het waterverbruik is met zo’n 40 procent afgenomen, doordat de installatie alle vier de behandelingen los van elkaar kan uitvoeren. Bovendien kan Van Schagen 50 procent meer kisten verwerken dan in het verleden.
‘Ik ben tevreden met de resultaten en met het werk dat Agrin-Serv heeft geleverd. Vakgenoten hebben veel belangstelling en ik laat hun graag zien wat we met de eco-combidouche kunnen.’