UDD-regeling kent nog veel knelpunten

René LuijmesDierenarts Caroline Huetink van Dierenkliniek ‘t Leijdal in Chaam heeft hier zelf geen ervaring mee. ‘Ik heb wel gehoord dat een melkveehouder een boete heeft gehad vanwege een te grote voorraad droogzetters op zijn bedrijf.’
Volgens Huetink levert de 15 procentnorm bij melkveehouders geen problemen op. ‘Het betekent wel dat kleinere bedrijven geen grote dozen droogzetters op voorraad mogen hebben. Maar droogzetters zijn er ook in kleinere verpakkingen.’
De dierenarts constateert daarnaast geen directe problemen. ‘Voor melkvee is de regeling goed werkbaar. Punt van aandacht is de verplichte evaluatie door de een-op-eendierenarts van de gebruikte antibiotica. Dit is vier keer per jaar. Dit is bij veel veehouders niet bekend.’
Huetink pleit voor goede communicatie vanuit de overheid naar zowel veehouders als dierenartsen. ‘Inhoud en gevolgen van de UDD-regeling, met name op het punt van evaluatie en maximale voorraad, zijn nog niet bij iedereen duidelijk.’
Veehouders mogen voor maximaal twee weken tweedekeuzeantibiotica in huis hebben, die ze zelf mogen toedienen (zie kader). Dit is vanaf 1 maart 2016 voorbij. De dierenarts mag dan voor bepaalde aandoeningen niet meer tweedekeuzeantibiotica voorschrijven en aan de veehouder geven dan noodzakelijk is.
Huetink heeft hier weinig problemen mee. ‘Kalverdiarree is een aandoening die met goede managementmaatregelen is te verhelpen. Bovendien zijn de meeste veroorzakers van kalverdiarree niet bacterieel. Vaak heeft het geen zin om antibiotica te geven. Bij een uitbraak van diarree met bacteriële oorzaak, zoals salmonella, kan het tijdelijk gewenst zijn tweedekeusmiddelen in te zetten. Maar tegelijkertijd moet ook aan preventie worden gewerkt.’
Het Collectief Praktiserende Dierenartsen (CPD) ziet meer beren op de weg, zegt secretaris Cor de Vries. ‘Dierenartsen spreken veel over het effect van de UDD-regeling. Volgens hen is het noodzakelijk dat veehouders een beperkte hoeveelheid tweedekeuzeantibiotica voor curatieve behandelingen op voorraad hebben.’
Het is volgens De Vries belangrijk dat er ruimte komt om dieren tijdig te behandelen. ‘Dat geldt bijvoorbeeld voor diarree bij nuchtere kalveren. Wetenschappelijke inzichten laten zien dat snelle behandeling, waarbij je meteen het juiste middel inzet, bijdraagt aan een verdere reductie van het antibioticagebruik. De drempel voor de inzet van tweedekeusmiddelen is te hoog om meteen tot de juiste behandeling over te gaan.’
De UDD-regeling zorgt voor veel onduidelijkheid, merkt De Vries. De formularia zijn sinds begin 2014 in revisie. Deze zijn opgesteld om antibiotica effectief in te zetten. ‘Herziening wordt in 2015 verwacht. Dit zorgt voor dilemma’s en maakt dierenartsen en veehouders onzeker.’
Tijdens een werkbezoek van de Taskforce ABRES varken (met onder andere LTO) en een delegatie van het ministerie van Economische Zaken aan Dierenartsenpraktijk Lintjeshof in Nederweert bleek dat derdekeuzeantibiotica vrijwel niet meer worden gebruikt. Ook daalde het aandeel tweedekeuzeantibiotica.
Veeartsen en varkenshouders vinden dat bij de antibioticareductie de ondergrens in zicht is. Ze pleiten voor een beloning van varkenshouders die goed scoren.
Uit cijfers blijkt een stijging van het gebruik van vooral eerstekeusmiddelen, onder andere door luchtwegproblemen. Volgens de taskforce is het gebruik van tweedekeusmiddelen op vooral zeugenbedrijven nog steeds noodzakelijk.
‘De inspanningen op bedrijven om het management te verbeteren, geven niet altijd het gewenste resultaat of is er geen ruimte voor noodzakelijke investeringen.’ Ook pleit de taskforce voor tweedekeusmiddelen op voorraad.
Op dit moment wordt de UDD-regeling geëvalueerd.