‘Zaai simpele en veilige mengsels’

Het zaaien van vanggewassen heeft een ander doel dan het zaaien van groenbemesters, geeft Smolenaars aan. ‘De vergroeningsregels binnen het GLB zijn deels gebaseerd op emotie. De mengsels vanggewassen moeten het landschap verfraaien, zorgen voor erosiepreventie en de leefomgeving van insecten verbeteren.’

Verschil lidstaten

Het nut van vanggewassen kan samengaan met de voordelen van groenbemesters, maar dat vraagt wel om het maken van goede keuzes. Smolenaars: ‘In de praktijk zien we een wildgroei aan mengsels. Door verschil in regelgeving tussen lidstaten is niet elk mengsel in elk land te gebruiken. De landbouwkundige onderbouwing van mengsels laat nog wel eens te wensen over.’
Volgens Smolenaars is er nogal wat aan te merken op het effect van de mengsels. Volgens hem bloeien veel mengsels te laat om als wintervoer voor bijenvolken te kunnen dienen, hebben ze ten opzichte van groenbemesters niet of nauwelijks meerwaarde als het gaat om de doorworteling van de bodem en bestrijden veel mengsels geen aaltjes.
‘De kans is juist groot dat mengsels zorgen voor vermeerdering, dit omdat er bijna altijd wel een plantensoort tussen zit waarop aaltjes zich kunnen vermeerderen’, waarschuwt Smolenaars. ‘Eén verkeerde soort kan al negatief werken. Maak daarom gebruik van nematodenresistente mengsels binnen de regels van het GLB.’
In Nederland moet een mengsel bestaan uit minimaal twee soorten, waarbij de tweede soort minimaal 3 procent van het totaal moet uitmaken. ‘Die 3 procent kan een groot negatief effect geven op de nematoden, terwijl het effect op de biodiversiteit gering is. Bij een mengsel zal de sterkste in het veld overheersen en de zwakste wegvallen’, zegt Smolenaars.
Joordens Zaden is gespecialiseerd in gele mosterd en bladrammenas als groenbemesters. Door gebruik te maken van moderne kweekmethoden is het bedrijf erin geslaagd (dubbele) resistenties tegen diverse ziekten en plagen in te kruisen. Daarnaast is het kweekbedrijf actief op het gebied van biofumigatie.

Biofumigatie

Bij biofumigatie wordt het verse materiaal van een groenbemester (gele mosterd en/of bladrammenas) ingewerkt in de grond. Onder invloed van enzymen en water wordt het werkzame bestanddeel glucosinolaat in de groenbemester omgezet in isothiocyanaat. Deze vluchtige stof bestrijdt aaltjes en schimmels.
Peter-Jan Jongenelen van Joordens Zaden: ‘Haksel de groenbemester bij voorkeur tussen 40 en 60 procent bloei en in de morgen. Het gehalte aan glucosinolaat is dan het hoogst. Hakselen, gelijk spitten op een diepte van 20 à 25 centimeter en met een rol de grond afsluiten, is de beste werkwijze. Voor de omzetting naar isothiocyanaat heb je een bui regen nodig van minimaal 10 millimeter of je moet beregenen.’
Uit internationaal onderzoek blijkt dat biofumigatie schimmels en aaltjes doodt. Voor een goede doding heeft elke schimmel- en aaltjessoort een eigen hoeveelheid isothiocyanaat nodig. Het effect van biofumigatie en de organische stof zorgt voor opbrengstverhoging. Uit Deens onderzoek blijkt dat ook het goede bodemleven een tik krijgt, maar zich snel weer herstelt.
‘Over de precieze werkwijze van biofumigatie is nog veel onbekend. Verschillende componenten uit de groenbemesters dragen bij aan het effect, niet alleen glucosinolaat. Met op maat gemaakte mengsels probeert Joordens Zaden teleurstellingen te voorkomen’, zegt Jongenelen. ‘In ‘enge’ rotaties moet je plaagbestrijding niet uit het oog verliezen. Als je toch een vanggewas moet telen, moet je er het maximale uithalen.’

Innoseeds

In Nederland werkt Joordens Zaden onder andere samen met Innoseeds. Het zaaizaadbedrijf heeft de nieuwe groenbemesters ondergebracht in het Vital Earth-pakket. De rassen in dit pakket moeten een bijdrage leveren aan een gezondere en vitalere bodem met als resultaat een hoger rendement.
‘Elk jaar is er sprake van 2 procent afbraak aan effectieve organische stof’, vertelt Hendrik Nagelhoud van Innoseeds. ‘Wat je op bouwplanniveau tekortkomt, moet je aanvullen met organische stof. 1 ton droge stof uit groenbemesters geeft ongeveer 250 kilo effectieve organische stof. Uit onderzoek blijkt dat een groenbemester daardoor een opbrengstverhoging bij het volggewas geeft van 5 tot 10 procent.’
Nagelhoud adviseert telers om voor groenbemesters ruimte in het bouwplan te maken. Het is daarbij van belang om rekening te houden met het aaltjeswaardplantschema. Gebruik van mengsels maakt de keuze lastiger. ‘Wees als teler bewust van wat je kiest.’

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer