Hergebruik van historie Veenhuizen

De zelfvoorzienende landbouwkolonie Veenhuizen is met kaasmakerij Kaaslust nieuw leven ingeblazen. Als adviseur en rentmeester kreeg kaasspecialist Jan Craens de vraag om een studie te maken voor de herbestemming van de oude zuivelfabriek.

Martin de Vries‘Mijn hele leven maak ik al kaas. Ik zag de perspectieven en besloot zelf de gebouwen te huren van de Rijksgebouwendienst’, vertelt Craens. Hij maakt de kaas op ambachtelijke wijze met traditionele attributen. ‘In een antiek gebouw met een antieke inrichting.’
Craens richtte ooit biologisch kaasbedrijf Hooidammer Kaas op en was eigenaar van de onderneming die tegenwoordig Henri Willig heet. Na een tussenstapje als adviseur en rentmeester maakt hij nu weer kaas. Niet alleen jonge en oude soorten van koeien-, geiten- en schapenmelk gaan over de toonbank, maar ook buffel-, jerseykaas en bijzondere recepturen als zeewier en honingklaver worden verkocht.
‘Er is vraag naar ambachtelijke producten met speciale smaken. Ook zien we een toename in de vraag naar kazen met een natuurgerijpte korst’, constateert de ondernemer.
Het bedenken van nieuwe recepten en het verfijnen van de bereiding en rijping van kaas zijn een passie voor Craens geworden. Na een pilot samen met coöperatie Noorderlandmelk staat hij met Kaaslust nu een jaar op eigen benen. Op jaarbasis wordt in Veenhuizen zo’n 400.000 liter melk verwerkt.
Een deel daarvan komt van de melkveehouderij van de familie Van Daatselaar uit Oosterwolde. ‘Een extreem netjes bedrijf. De goede kwaliteitsmelk van de familie is het vertrekpunt geweest voor Kaaslust.’

A-ware

Het project was voor het jonge Noorderlandmelk een mogelijkheid om koeienmelk lokaal te verwerken. Uiteindelijk besloot de coöperatie samen te werken met Royal A-ware dat in Heerenveen een moderne kaasmakerij heeft gebouwd.
‘De pilot in Veenhuizen was bedoeld om te oriënteren op de ontwikkeling en kennis van de kaasmarkt. Ik heb ontdekt dat de klant niet méér gaat eten, al geef ik de kazen weg. De consument wil variatie en daarom hebben initiatieven als Kaaslust wel degelijk bestaansrecht.’
De familie Van Daatselaar levert, ondanks de stap van Noorderlandmelk, nog steeds de benodigde liters. De kazen worden gerijpt bij Eisenga Kaas in Oosterwolde.
De geiten- en schapenmelk worden door veehouders bij Leeuwarden betrokken. ‘Ons doel was voorzichtig te groeien. Bij het inrichten van de bedrijfsvoering kwam een Franse zuiveldeskundige op ons pad. Hij attendeerde ons op het feit dat geiten- en schapenmelk van de klei moet komen. Mineraalrijke grond geeft een superieure smaak aan zuivelproducten, is zijn visie.’
Craens stuurde een aantal producten ter beoordeling naar Frankrijk. ‘Vrij snel kwam het bericht ‘Maak wat je maken kunt’. Meteen waren we vijf dagen in de week bezig met kaasmaken. De producten liet hij vervolgens rijpen in een grot. Dit geeft een heerlijke smaak.’
Na een jaar stopte de samenwerking met de Fransman. Om toch de grotgerijpte smaak aan de producten te geven, ging Craens in de omgeving op zoek naar een oplossing. Die vond hij in een oude turfschuur in Veenhuizen, die voor de opslag van aardappelen werd gebruikt. ‘Een plek die zorgt voor natuurlijke rijping.’
In een oude ijshut, een koepel die werd gebruikt voor het koud bewaren van medicijnen, wordt de biologische geitenkaas bewaard.

Nieuwe ideeën

De ondernemer is naar eigen zeggen altijd op zoek naar nieuwe ideeën en markten. Kaaslust blijkt levensvatbaar, ook na het stoppen van de pilot met Noorderlandmelk. De kaasmaker denkt zelfs al aan uitbreiding. ‘Markt is er, op dit moment lopen we echter wel tegen de beperking van het monumentale gebouw aan. Misschien dat we op termijn wel toe moeten naar een moderne productielocatie hier in Veenhuizen.’
Craens realiseert zich echter ook dat er dan een stuk historische uitstraling verloren gaat. ‘Dat is aan de andere kant ook wel weer de kracht van Kaaslust. Ik ben zelf iemand van ontwikkelen en groeien. Ik kan niet stilzitten en dat is misschien ook wel een beetje mijn manco. Anderen zijn wellicht beter in consolideren.’
Het uitbreiden van het assortiment is sowieso een doel. Craens roept agrariërs met bijzondere diersoorten op om eens aan Kaaslust te denken. ‘We zijn altijd op zoek naar dergelijke bedrijven en staan in voor afname.’

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    16° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer