ZLTO zoekt recept tegen leegstand

Douwe KortingSchaalvergroting, bedrijfsontwikkeling of het gebrek aan een bedrijfsopvolger. Het zijn maar enkele redenen waarom de leegstand op het platteland de komende jaren in Noord-Brabant oprukt. De gevolgen zijn groot, zowel voor mensen die de waarde van hun vastgoed zien verdampen als op het sociale en ruimtelijke vlak.
Herbestemmen van het vastgoed ligt voor de hand. ‘Alleen lopen veel bewoners van het landelijke gebied dan tegen bestemmingsplannen aan die nauwelijks ruimte bieden aan andere activiteiten’, vertelt Henri Manders, adviseur Omgeving bij ZLTO. Met een herziening van een bestemmingsplan is zo enkele jaren gemoeid.
In drie gemeenten werkt ZLTO samen met anderen aan meer flexibele bestemmingsplannen. ‘In Boxmeer en Sint Anthonis willen we met de gemeente, adviesbureau BRO en de Rabobank de problematiek met de huidige middelen tackelen. Binnen de agrarisch bestemde gebieden streven we naar maximale ruimte voor nieuwe economische activiteiten als recreatie en zorg.’
Meer flexibiliteit vraagt volgens Manders om bestemmingsplannen buitengebied ‘nieuwe stijl’. Hierbij moeten de diverse functies niet langer strak worden begrensd.

Gemengd landelijk gebied

‘Vooral rond dorpen, waar zich vaak al een al een mix van functies bevindt, pleiten we voor een zone ‘gemengd landelijk gebied’. Hier zijn functies tot op zekere hoogte uitwisselbaar, waarbij vanzelfsprekend wel beperkingen gelden aan de intensiteit of de omvang van bedrijven’, zegt de beleidsadviseur.
Het lijkt revolutionair, maar is dat niet. Voor centrumgebieden in steden en dorpen is die aanpak gangbaar. ‘Daar is het om het even of zich in een pand horeca of een winkel bevindt.’
Behalve deze lijn wordt in gemeente Oirschot nog een ander spoor gevolgd. Oirschot vroeg ZLTO uit te zoeken welke toekomstplannen boeren en tuinders in de gemengde gebieden hebben. ‘We hebben een kaart gemaakt met alle agrarische bedrijven en die geprojecteerd op een kaart met bebouwingsconcentraties. Je ziet dan ongeveer welke ondernemers toekomstperspectief hebben.’
ZLTO-adviseur Arjan van Heerebeek heeft inmiddels negen bedrijven bezocht. Mensen vinden het fijn om met hem het gesprek aan te gaan, is zijn ervaring. ‘Ze zien ook wel in dat er iets moet gebeuren.’
De uitkomsten van de gesprekken zijn input voor het project dat in Oirschot, en daarna de rest van Noord-Brabant, moet leiden tot een flexibel, meer toekomstgericht bestemmingsplan. De belangen van de ‘blijvers’ worden daarin betrokken.