Burgers binden met sociaal aandeel in bedrijf

Douwe KortingSinds 1 januari mogen Bart Pijnenburg en zijn vrouw Daniëlla zich eigenaar noemen van Tuinderij de Es, een 35 jaar oude biologische tuinderij en zorgboerderij aan de rand van Haaren. Maar het begrip ‘eigenaar’ vraagt enige duiding. Hun naam staat ingeschreven bij het Kadaster en ja, zij zijn juridisch eigenaar. Maar het economische eigendom van het bedrijf is opgeknipt in 250 porties.
Pijnenburg, jaren ervaring als adviseur op het gebied van stadslandbouw, zocht al langer naar manieren om duurzaam te investeren in projecten op de grens van stad en land. Toen daar zijn persoonlijke wens bijkwam om zelf een biologische tuinderij met zorgtak te gaan runnen, ontwierp hij met deskundigen een nieuw financieringsmodel.
De overname van de Es is deels gangbaar gefinancierd. Maar met de vorige eigenaar is afgesproken dat hij de resterende 2,5 ton uiterlijk binnen zes jaar ontvangt. Voor die tijd moet Pijnenburg zijn 250 porties hebben verkocht. De teller staat nu op 110.
‘Het portiehouderschap past bij wat we als tuinderij willen zijn’, vertelt de ondernemer. ‘Het zorgt voor de financiering en we bouwen aan een community van betrokken mensen die de Es een warm hart toedragen.’ Verder garanderen de porties dat de gronden in biologisch gebruik blijven. ‘En een overnamekandidaat hoeft niet het volle pond te betalen.’
De porties zijn ondergebracht in een stichting met een bestuur van vrijwilligers. Iedereen die dat wil en zich op wat voor manier dan ook verbonden voelt met de Es, kan een portie kopen met een jaarlijks rendement naar keuze: 1,5 procent cash, 3 procent aan producten uit de winkel of een gezamenlijk portiehoudersdiner ter waarde van 4,5 procent.
’90 procent kiest voor dat laatste. Sommige mensen hebben meerdere porties en nemen elk jaar een andere vriend mee naar het diner.’
Pijnenburg heeft bij de totstandkoming van zijn financieringsvorm gezocht naar een contractvorm waar iedereen blij van wordt. ‘Wij, de vorige eigenaar en de portiehouders. Dan kom je al snel uit op een splitsing van economisch en juridisch eigendom.’
De grond van de Es is gekocht voor 250.000 euro en een portie is dus 1.000 euro waard. ‘Maar als de gemiddelde grondprijs in de buurt verandert, verandert de waarde van de portie mee.’
Overigens gaat de ondernemer ervan uit dat mensen investeren voor de langere termijn en hun portie overdragen aan hun kind of kleinkind. ‘Maar als ze er toch vanaf willen, kunnen ze hun portie aanbieden en leggen we contact met de eerstvolgende op de lijst met geïnteresseerden.’
Volgens Pijnenburg is zijn aanpak geschikt voor startende kleine ondernemers met een directe maatschappelijke functie. ‘Maar ook voor grotere primaire producenten, mits ze graag mensen op hun erf ontvangen. De constructie is schaalbaar en juridisch haalbaar.’
Op zondag 21 juni houdt Tuin de Es een open dag.