‘Telers aan zet voor praktijkonderzoek’

Anne-Marie Rops
Het opheffen van het PT heeft een gat geslagen in het praktijkonderzoek in de vollegrondsgroenteteelt. Op 1 januari stopte het PT en daarmee ook het onderzoek. Een half jaar verder is er nog weinig veranderd.
‘Alleen in de industriegroenten hebben telers zich verenigd die middelen bij elkaar brengen voor onderzoek’, weet Zuurbier. Voor de andere gewassen ligt het onderzoek stil. ‘Op korte termijn merk je daar niet veel van. Maar op de lange termijn kan dat anders liggen. Ons succes hangt samen met het toe kunnen passen van onderzoeksresultaten.’
Dat het in de vollegrondsgroenteteelt nog niet is gelukt het praktijkonderzoek te continueren heeft een aantal redenen. De sector is relatief klein, met een grote diversiteit aan gewassen. Ook speelt mee dat de vollegrondsgroentetelers sinds vorig jaar anders zijn georganiseerd dan voorheen. Belangenbehartiging en vaktechniek, eerder georganiseerd binnen LTO Groeiservice, zijn sinds 1 mei 2014 twee aparte organisaties die nauw met elkaar samenwerken.
LTO Noord is er voor de horizontale belangenbehartiging, zoals huisvesting seizoenmedewerkers, cao’s, water, GLB en ruimtelijke ordening. De vaktechnische ondersteuning is in handen van Vollegrondsgroente.NET, waar telers een abonnement kunnen afsluiten voor ondersteuning voor de eigen gewassen.
Het lidmaatschap van LTO Noord staat los van een abonnement bij Vollegrondsgroente.NET. ‘We hebben hier bewust voor gekozen, omdat we vinden dat telers de vrije keus moeten hebben’, aldus de LTO-voorman.
De specifieke gewascommissies, die vroeger onder LTO Groeiservice vielen, zijn nu gesitueerd bij Vollegrondsgroente.NET. ‘De link met de gewascommissies is anders geworden. Dat draadje tussen LTO en de gewascommissies is lastiger te spannen, maar die koppeling blijft heel belangrijk.’
Zuurbier wil, als het gaat over het vlot trekken van het praktijkonderzoek, graag zijn pijlen richten op de gewascommissies van onder andere prei, witlof, sluitkool, broccoli, ijsbergsla, aardbei, asperges, spruiten en bloemkool. ‘Iedere commissie telt zes of zeven telers die de vertegenwoordigers zijn van het gewas. Ik zou graag met hen in gesprek gaan om te horen wat ze willen als het gaat om onderzoekswensen.’
Zuurbier ziet daarbij ook een duidelijke taak voor Vollegrondsgroente.NET. ‘Zij hebben een groot netwerk. Voor onderzoek en het experimenteren met middelen heb je ook een leverancier van gewasbeschermingsmiddelen nodig. Het is echt iets voor de mensen van Vollegrondsgroente.NET om met leveranciers of producenten van middelen te gaan praten.’

Flexibel

Voor het onderzoek van het PT kregen telers voorheen jaarlijks een nota toegestuurd. Dit geld houden ze nu in de portemonnee. Volgens Zuurbier kunnen groepen van telers van eenzelfde gewas creatief omgaan met het inzetten van dit geld voor onderzoek.
‘Kijk open naar de mogelijkheden, denk niet in hokjes, maar kijk hoe je met een flexibele manier van organiseren iets kunt bereiken.’ Als voorbeeld noemt hij de telersvereniging van sluitkool Rodeko. ‘Als die een probleem constateert, is er al een groep van samenwerkende telers die samen kunnen besluiten geld in te zetten voor onderzoek voor dat specifieke probleem. Daar zijn ze vast voor te porren.’
Een ander voorbeeld gaat over ijsbergsla, die Zuurbier ook zelf teelt. ‘Er zijn nog twintig telers in Nederland. Als iemand onderzoek nodig vindt, dan bellen we elkaar op. Dan denk ik dat we er snel uitkomen met elkaar.’
Voordelen van het flexibel organiseren is dat telers zich niet hoeven te verbinden aan bijvoorbeeld een coöperatie. Als een specifiek onderzoek vijf jaar in beslag neemt, kan een samenwerking juist voor dat onderzoek na vijf jaar ook weer worden ontbonden.