‘Marktwerking belangrijk voor prijs’

De regenhaspel staat op het erf en is even een paar dagen buiten gebruik, maar hij staat klaar om weer te worden ingezet. Nederland kampt met een neerslagtekort en ook akkerbouwer Jan Dirk Tonkes uit Zeewolde is druk met beregenen van zijn gewassen. De voorspellingen voor de aardappeloogst zijn somber, maar een lagere opbrengst betekent nog geen slecht jaar. ‘De droogste jaren zijn relatief de beste.’
Jan Dirk Tonkes heeft samen met zijn vrouw een akkerbouwbedrijf op twee locaties. In de Noordoostpolder ligt de nadruk op pootgoed. En op het bedrijf aan de Reigerweg in Zeewolde worden consumptieaardappelen ge-teeld, naast wortels, uien, witlof, suikerbieten en andere akkerbouwteelten. ‘We doen aan risicospreiding en richten ons niet op één specifieke teelt’, legt de akkerbouwer uit.
Van de in totaal 175 hectare staan op 25 hectare consumptieaardappelen van het ras Agria. Deze aardappelen worden sinds 2011 vermarkt via Flevopool, de afzetvereniging die Tonkes samen met collega-akkerbouwers uit Flevoland heeft opgericht en waarvan hij voorzitter is.
‘We zijn vrije telers die graag georganiseerd willen zijn.’ Dat klinkt tegenstrijdig, erkent hij, maar hij bedoelt dat er - in tegenstelling tot een coöperatie - geen vermogen is ingebracht. Leden kunnen ieder jaar vrij in- en uitstappen.
Flevopool brengt het aanbod van de telers in kaart en zoekt voor iedere afnemer op het juiste moment de juiste partijen. Daarnaast is ook tussen afnemers te schakelen, zodat de telers alternatieven hebben. Zo kan voor iedere partij de hoogste prijs worden gerealiseerd.
De vereniging maakt de individuele leden sterker in een markt met steeds grotere spelers. Tonkes: ‘Als je iets te verkopen hebt, heb je te maken met een koper en een verkoper. Dat spel moet worden gespeeld, dan heb je marktwerking. Als individuele akkerbouwer zitten we onderin de keten. Steeds vaker zie je dat het spel wordt uitgeschakeld. Wij willen juist zoveel mogelijk marktwerking, want dan realiseer je een zo hoog mogelijke prijs.’
Als je een spel speelt, kun je ook verliezen, realiseert hij zich. ‘Dat weten we; áls het maar gespeeld wordt, dat is belangrijk. Als dat niet zo is, sta je als kleine verkoper met je rug tegen de muur.’
De verkoop van de aardappelen is in handen gegeven van commissio-nair Dirk van de Water van Q-Potato Holland in Lemmer (zie kader).
Tonkes: ‘Hij is dagelijks met de markt bezig, zoals ik dagelijks met de haspel bezig ben. Je kunt niet overal bovenop zitten en de hele wereld afreizen met je acht gewassen. Daar komt bij dat het krijgen van de juiste informatie cruciaal is voor het kunnen bepalen van het juiste verkoopmoment. Als individuele boer is dat moeilijk.’
Het is een complex spel dat voor ieder gewas weer anders is. ‘Ik zie Flevopool als middel om de hoogste financiële opbrengst voor mijn consumptieaardappelen te realiseren.’

Bewaring

De gemiddelde prijs die Flevopool vorig jaar betaalde was 7,12 euro voor de rassen Agria en Markies en 6,33 euro voor de rassen Innovator, Fontane, Challenge, Ramos en Eurstar. Daarmee is 2014 prijstechnisch een jaar om snel te vergeten, maar draait Flevopool goed mee in de wereld van de aardappelhandel.
Dat komt mede doordat de pool zich richt op kleiaardappelen uit de bewaring. Gezamenlijk is besloten om in het begin van het seizoen met prijzen van 2,50 tot 3,50 euro een terughoudend verkoopbeleid te hanteren. In de tweede helft van het seizoen kwamen er iets meer mogelijkheden om de aardappelen in binnen- en buitenland af te zetten.
De aardappelen van de Flevolandse kleigronden lenen zich goed voor langdurige bewaring. Nieuwe teelt- en bewaartechnieken maken een steeds langere bewaring mogelijk. Daarnaast zijn in Flevoland ook onder droge omstandigheden een hogere opbrengst en betere kwaliteit te oogsten, vergeleken met droogtegevoelige zandgebieden.
Belangrijk voor Flevopool is dat de telers zoveel mogelijk hun eigen bedrijfsvoering kunnen blijven voeren en zelf kunnen bepalen hoeveel aardappelen ze in willen brengen. Voor de oogst van 2014 werd de variopool geïntroduceerd, waarin telers hectares kunnen inbrengen in plaats van tonnen.
Voor nog meer flexibiliteit is met ingang van het lopende seizoen ook een tonnenpool ingesteld. Hierin kunnen aardappelen voor een vaste prijs worden vastgelegd tussen de 15 en 40 ton per hectare.
De meerproductie, meeleveraardappelen, worden in een pool zonder voorverkoop verkocht. Deze manier van verkopen van productie boven het contract heeft, samen met het feit dat een teler niet een contract met één afnemer hoeft te sluiten, voordelen voor de teler, stelt de vereniging.
Hoeveel telers er lid zijn en hoeveel ton aardappelen er worden verhandeld, daar laat Tonkes zich niet over uit. Als aardappelafzetvereniging laat je je niet in je kaarten kijken; dat is onderdeel van het spel.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer