Prijsnemers

In de afgelopen weken ben ik veel op pad geweest voor LTO Nederland en heb ik verschillende mensen mogen spreken van over de hele wereld. Tijdens al die gesprekken kwam één onderwerp steeds opnieuw terug: de zwakke positie van boeren en tuinders in de keten.
Zo sprak ik een vleesveehouder uit Zuid-Afrika, een melkveehouder uit Italië en een akkerbouwer uit Letland. Alle drie herhaalden ze onafhankelijk van elkaar: ‘Wij zijn prijsnemers.’ Overal kampen agrarische ondernemers dus met hetzelfde probleem.
Dat is natuurlijk niet zo verwonderlijk. Boeren en tuinders kunnen met hun product maar één kant op, namelijk verder omhoog in de keten. In die keten zitten allemaal schakels die waarde toevoegen (of niet) en zo hun geld verdienen. Tot het product uiteindelijk bij de consument belandt en het in prijs veelal twee of drie keer over de kop is gegaan.
Op zich is het geen probleem dat andere partijen ook geld verdienen aan voedselproductie. Het wordt wel een probleem wanneer er sprake is van oneerlijke handelspraktijken in die keten. Dat die er zijn, weten we. De 2 procent-actie van Albert Heijn bijvoorbeeld staat LTO Nederland nog vers in het geheugen.
Dat prijsdruk naar onder in de keten doorsijpelt, weten we ook en daarmee zijn we terug bij de prijsnemerspositie. Boeren en tuinders kunnen het niet meer doorberekenen.
LTO Nederland zet zich in om de positie van boeren en tuinders in de keten te verbeteren. Zo zijn we op Europees niveau bijvoorbeeld de eerste landbouworganisatie die zich heeft aangesloten bij het door de Europese Commissie geleide Supply Chain Initiative.
Hiermee willen we partijen in de keten aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Duidelijk maken dat wij degenen zijn die hun grondstoffen produceren.
Neemt de keten de verantwoordelijkheid niet, dan zullen we vragen om wetgeving om onze positie zo af te dwingen. Dat zou natuurlijk verre van ideaal zijn, we lossen het liever zelf op. Maar zolang boeren en tuinders op andere wijze geen eerlijke boterham kunnen verdienen, nemen wij die prijs op de koop toe.