Inzicht in drinkwater varkens broodnodig

Jos ThelosenHet belang van een goede kwaliteit van drinkwater zit inmiddels wel tussen de oren bij varkenshouders, constateert de eigenaar van JSWater. ‘Maar bij de beschikbaarheid, met name bij koppels biggen en vleesvarkens, is nog een wereld te winnen.’
Straathof doelt op de juiste opbrengsten van de drinknippels, het hebben van voldoende drinkpunten per koppel en een optimaal afgestelde drinkhoogte.
‘Om deze dingen te controleren en goed bij te stellen is een tijdrovende klus. Voor menig varkenshouder is dit een drempel om eraan te beginnen. Maar als ze de check uitvoeren, kan ik verzekeren dat velen met hun ogen staan te knipperen bij de enorme afwijkingen op hun bedrijf, zeker als het gaat om oudere stallen.’
Het belangrijkste is de drinknippels goed af te stemmen op de opnamecapaciteit van het varken. ‘Het belang hiervan wordt flink onderschat.’
Varkenshouders zijn zich er bij het vervangen van een nippel soms niet van bewust en gebruiken een afwijkend type. ‘Zo kunnen biggen bij de zeug maximaal 300 milliliter per minuut drinken, terwijl de drinknippel in het kraamhok soms wel vijf keer zo veel water geeft. Als een dorstig biggetje voor de eerste keer zo’n plons water in zijn bek krijgt, pakt dat averechts uit. Het dier krijgt schrik om te gaan drinken, terwijl zijn eerste ervaring zo ideaal mogelijk dient te zijn.’
Inzicht hebben in de opbrengst van drinknippels, ook als die voorzien zijn van morsbakjes, is volgens Straathof een must. ‘Bij een juiste waterbeschikbaarheid is het rendement van deze grondstof voor de varkenshouder het hoogst. Zo geeft een te hoge nippelopbrengst of lekkende nippel extra vermorsing. Niemand zit te wachten op extra kosten voor de afzet van mest. En mochten er toevoegingen aan het water zijn gedaan, dan missen die hun doel.’
Een te lage opbrengst of een bijna verstopte drinknippel kost voeropname en groei. ‘Zeker in de warme zomerperiode is dit iets wat je koste wat het kost moet voorkomen. Als varkens te veel moeite moeten doen en te veel tijd besteden aan het opnemen van drinkwater, komen koppels gewoon water te kort met als gevolg een verminderde uniformiteit.’

Eerste indruk

Omdat alle drinkpunten doormeten vaak een te grote stap ineens is, adviseert Straathof om te beginnen met het verkrijgen van een eerste indruk. Check een paar nippels voor, midden en achter in een afdeling. ‘Moeilijk en kostbaar is zoiets niet.’
‘Ook heb je er geen dure apparatuur voor nodig: pen en papier, stopwatch, maatbeker en waterdichte plastic zakken voor het meten van moeilijker bereikbare drinknippels, volstaat. En als je er zelf niet de tijd voor kunt vinden, besteed zo’n klusje dan uit aan een vakantiehulp.’
‘Als je het maar doet’, vervolgt Straathof. ‘Mijn ervaring is dat verrassende resultaten varkenshouders motiveren om zich verder te verdiepen in de drinkwaterbeschikbaarheid bij al hun varkens.’