'Met geduld haal je er hier wat vanaf'

'Wij kwamen hier tien jaar geleden voor de rust en de ruimte naartoe. Je kon er toen voor niet te veel geld een vrijstaand huis kopen met veel grond', vertelt Johanna Scholten die met haar man Patrick een fruittuin met boomgaard en theeschenkerij runt. Hun tuin met groot terras voor de gasten grenst direct aan het iets hoger gelegen natuurgebied.
Het perceel is gedraineerd om het kwelwater uit het naastgelegen veenpakket beter af te voeren. Toch halen niet alle geplante fruitbomen het. Aan de appelbomen die het wel redden, hangen de goudrenetten er bijna plukrijp voor het grijpen.
Verderop scharrelen biologische legkippen. Scholten gebruikt de eieren en het fruit in het gebak dat zij haar gasten voorschotelt. Daarnaast verkoopt zij zelf gemengde theesoorten. 'We hebben in de tien jaar dat we hier nu zitten er nooit spijt van gehad dat we hier zijn komen wonen. Ik ben graag alleen.'
Als dochter van een veehouder uit het Friese St.-Annaparochie weet Scholten hoe het er op het platteland aan toegaat. 'Er is herkenning, veel is hier nog zoals bij ons vroeger thuis. Al is er ook veel veranderd; de machines die je hier tegenkomt, worden steeds groter: van die brede gevaartes op de weg. Er is hier agrarische activiteit, maar we zitten niet in de geuren.'
Scholten en haar man kwamen voor de rust van het platteland, maar willen niet zelf boeren. 'Zo leuk is boeren niet meer met al die regeltjes. Bovendien betekent het houden van dieren dat je bent gebonden aan huis. Je moet er altijd voor ze zijn.'
Van die binding met dieren weet biologisch varkenshouder Roelof Kleine mee te praten. Hij houdt even verderop al dertig jaar vleesvarkens, de laatste drie jaar onder biologisch keurmerk. Zijn zevenhonderd dieren staan op stro en beschikken over veel meer ruimte (2,4 in plaats van 0,7 vierkante meter) en hebben een uitloop naar buiten.
Hoewel biologisch vlees meer opbrengt, houdt Kleine niet genoeg dieren om er helemaal van rond te komen. Daarom werkt hij voor 50 procent buitenshuis in de bouw. 'Biologisch boeren betekende voor mij terug in de tijd, maar met moderne dingen erbij', vat hij zijn omschakeling samen. 'De dieren hebben het prima; ik heb er vooral veel meer werk aan. Ik ben iedere dag met mestvork en kruiwagen in de weer om de zaak schoon te houden.'
Daar staat tegenover dat Kleine een betere prijs krijgt voor zijn slachtrijpe dieren en dat de opbrengstprijzen door de gesloten biologische keten minder vatbaar zijn voor de varkenscyclus. 'Ik heb er geen spijt van. Hoewel ik harder moet werken dan voorheen, voel ik me nu meer boer dan bouwvakker. Maar je krijgt het hier niet cadeau.'
Herman Luiken boert met zijn vrouw Agnes op een gemengd bedrijf met 45 hectare akkerbouw en zo'n vijftig vleesstieren aan de overzijde van de vaart. Daarnaast handelt Luiken in hooi en stro. Voor de hooibouw huurt hij nog 15 hectare natuurland verderop in de Dalerpeel.
Hij zit met het merendeel van zijn bedrijf gelukkig aan de 'goede' drogere kant van de vaart, stelt Luiken vast. Al is het dit jaar ook daar niet helemaal gelukt al het graan tijdig van het veld te krijgen. 'Pal naast de Dalerpeel is natte grond. Maar met wat geduld haal je er toch nog wat van af.'
Naast gerst teelt Luiken maïs, suikerbieten en zetmeelaardappelen. Zoals hij eerder de melkkoeien de deur uitdeed om het quotum te verleasen, heeft hij vorig jaar ook zijn circa 17 hectare aardappelland verhuurd. 'Dan kun je met minder werk net zo veel verdienen', motiveert hij zijn keuze. Bovendien werd het areaal aardappelen te klein om echt op te kunnen investeren. 'Het risico op misoogsten wordt daarbij met al die natte jaren achtereen ook alleen maar groter', vult zijn vrouw Agnes aan.

Opstelling gemeente

Luiken is te spreken over de opstelling van gemeente Coevorden naar de boeren in Dalerpeel. 'Het is hier een bijzonder gebied, zo vlak bij de natuur. Toch mogen we hier bouwen en draineren. Als we maar 250 meter van de natuurgrens afblijven. Verder is de verkaveling hier heel goed. Zo heb ik bijna al mijn land rond de gebouwen.'
Dalerpeel is een hechte gemeenschap, stelt Luiken tevreden vast. 'Dalerpeel is geen verloren hoekje meer, het staat inmiddels op de kaart. Het verenigingsleven bloeit, er wonen veel jonge gezinnen en de boeren staan hier als het nodig is voor elkaar klaar.'