Anti-allergische melk uit Den Bosch

Carel van Acht moest door een echt examen heen. Hoe keek hij tegen het gebied en het landschap aan? Wilde hij geen stadsboerderij beginnen? ''Wat is dat?', vroeg ik.' Hij vertelt het met een smakelijke lach. Het bleek dat het de bedoeling was de mensen uit de stad kennis te laten maken met de landbouw. Dat sloot wel aan bij zijn ideeën. 'Verder gaf ik schijnbaar het goede antwoord bij de visie op het landschap. Ik zie graag de koeien in de wei', zegt hij.
Januari 2014 tekende Van Acht het pachtcontract en begon voortvarend puin te ruimen. Daarna verbouwde hij de voormalige varkensstallen tot vergader- en feestruimte plus terras met zicht op de kalverstal en de weilanden. Hij vormde de maïsvelden om tot grasland en plantte struiken en hoogstamfruitbomen. Zo kreeg Stadsboerderij Dungense Polder vorm.

Normandische koeien

Vervolgens was het tijd voor zijn droom: koeien melken. 'Normandische koeien', verduidelijkt de ondernemer. 'Die hebben mijn hart gestolen. Ze zijn heel rustig; je kunt bijvoorbeeld zonder bezwaar op hun rug gaan zitten. Dat is leuk voor bezoekers uit de stad. En ze zijn geselecteerd op het gen voor A2A2-melk.'
Het is niet de meest gunstige tijd om met koeien te beginnen. Althans op de traditionele manier. De adjunct-directeur van K.I. Samen bracht Van Acht echter op onorthodoxe ideeën, die precies bij zijn karakter aansluiten. ''Verdiep je eens in A2A2-melk', suggereerde hij. Ik dacht dat het een grap was: mijn bedrijf ligt pal tegen snelweg A2A2 aan. Maar hoe meer ik erover las op internet, hoe enthousiaster ik werd', vertelt hij.
'Ik leerde dat oude koeienrassen vaak nog het dubbele A2A2-gen hebben, waardoor ze melk produceren die geen allergische reacties veroorzaakt. In moderne rassen is dat meestal verdwenen. In het buitenland groeit de afzet van A2A2-melk flink. In Australië en Nieuw-Zeeland heeft deze variant al een marktaandeel van 10 procent en ook in Engeland neemt de belangstelling toe.'
Dus hoe kom je aan de geschikte koeien? Van Acht klopte bij een Friese handelaar aan, die hem het idee om Normandische koeien te kopen uit het hoofd probeerde te praten. 'Je kunt er geen één krijgen, was diens overtuiging. Maar Van Acht is een doordouwer. Hij legde zelf contact met het Franse stamboek, dat overtollige Normandische koeien en vaarzen verkoopt. 'Ze zijn hier komen kijken of ik wel geschikt was om deze koeien aan te mogen schaffen. Hoe de ligging en de uitstraling van het bedrijf zijn. Ze zien het als een etalage voor Nederland.'
Nu lopen er 63 koeien in de weilanden rond het bedrijf, stuk voor stuk getest in een Wagenings lab of ze wel het goede gen dragen. De forse beesten vallen erg op door hun on-Nederlandse uiterlijk met tal van donkerrode en soms zwarte vlekken. Inmiddels geven 45 dieren melk, die vrijwel volledig verwerkt wordt tot kaas. En het aantal kalfjes in de knuffelstal groeit gestaag.
Zo is Van Acht terug bij waar hij oorspronkelijk vandaan kwam: de melkveehouderij. De boerenzoon uit Sint-Oedenrode kon het ouderlijk bedrijf niet overnemen. Dat ging naar zijn broer. Eerst beproefde hij zijn geluk in de veehandel. Na de sluiting van de Bossche markt zette hij een bedrijf in gevelreiniging op, met in de hoogtijdagen 25 man personeel. Maar de passie viel niet weg te drukken. In 1999 begon hij zoogkoeien te houden, naast zijn andere bezigheden. Nu heeft hij de sprong in het diepe gewaagd als fulltime boer.
De kersverse melkveehouder heeft gekozen voor een biologische aanpak omdat dat de meeste afzetperspectieven geeft via natuurvoedingswinkels. Inmiddels komen klanten van heinde en verre bij het bedrijf aanwaaien; eindelijk kunnen ze A2A2-melk en -kaas in Nederland kopen. Een levensgroot spandoek aan de gevel wijst hun de weg. Van Acht heeft contact met de Stuurgroep Landbouw Innovatie Noord-Brabant (LIB) om het product nog beter in de markt te zetten.

Arrangementen

Ook de belangstelling voor de feestruimte groeit. Van Acht heeft zich aangesloten bij de Hertogboeren om arrangementen aan te kunnen bieden, zoals fiets- en wandeltochten of een vaartochtje op de Dommel, met aansluitend boerderijbezoek of boerencroquet in de weilanden bij de koeien.
Alleen het terras loopt nog niet zo goed. Gemeente Den Bosch, die zo hecht aan een stadsboerderij, heeft de oversteek bij de Kloosterstraat gesloten, waardoor fietsers uit de stad kilometers om moeten fietsen.