Driedeling bij Het Nieuwe Telen

Onno Beijers De studie, vervat in het rapport 'Sociale dynamiek in Het Nieuwe Telen; Aangrijpingspunten voor opschaling naar 2000 hectare in 2020' van Jan Buurma, Pepijn Smit (beiden LEI) en Pieter J. Beers (Drift), is uitgevoerd in opdracht van Kas als Energiebron (KaE).
KaE, een initiatief van LTO Glaskracht en het ministerie van EZ, wilde inzicht in de sociale dynamiek van de introductie van HNT en handvatten voor een versnelling ervan. Dit om sneller te voldoen aan de sectorale doelen voor energiebesparing en de uitstoot van CO2.
De onderzoekers interviewden achttien telers die deelnamen aan de HNT-cursus. Op basis van de gesprekken kwamen zr tot een driedeling: marktgerichte, gewasgerichte en kostengerichte ondernemers.

Van elkaar leren

De eerste groep (10 procent van de populatie, 20 procent van het areaal) loopt voorop bij het introduceren van HNT. Deze telers produceren volgens de onderzoekers voor het topsegment van de markt, waarbij ze zich richten op vergroting van de plantweerbaarheid. Zij vertegenwoordigen momenteel pakweg 200 hectare HNT, afgaand op cijfers van het LEI.
Wil HNT de gewenste opschaling naar 2.000 hectare in 2020 bereiken, dan zal vooral de groep gewasgerichte ondernemers moeten worden bereikt (50 procent populatie, 60 procent areaal). Want zij staan qua bedrijfsvoering het meest open voor HNT. 'Ze zijn herkenbaar aan hun passie voor klimaatsturing, hun voorkeur om te leren van en met collega's en de behoefte om plantgezondheid te borgen', aldus de onderzoekers.
Vooral het aspect van elkaar willen leren biedt potentieel. LEI-onderzoeker Jan Buurma: 'Ervaringsoverdracht van tuinder op tuinder werkt toch het best.' Dat deze telers 'voorzichtig' zijn om HNT in te voeren wordt enerzijds ingegeven door het feit dat zij bewijslast willen voor plantgezondheid, anderzijds doordat hun teeltadviseurs HNT ook nog moeten leren toepassen.
De groep kostenbewuste telers ten slotte (40 procent populatie, 20 procent areaal) stelt zich terughoudend op ten opzichte van HNT, volgens de onderzoekers. 'Zij zien de ontwikkelingen in markt en maatschappij meer als een bedreiging dan als een kans en wachten op een blauwdruk voor HNT. Ze liften graag mee met adviseurs en verwachten steun in de vorm van subsidies en cursussen.'